বৌদ্ধিক সম্পদাধিকাৰসমূহ (আইপিআৰ) অভিযোজনৰ বাবে অতি প্ৰয়োজন. এইয়া হৈছে জ্ঞানৰ আধাৰত চলা যিকোনো অৰ্থনীতিৰ ভিত্তিমূল. এয়া হৈছে সৃষ্টি আৰু অধিকাৰৰ অন্তৰাপৃষ্ঠ. ইয়ে অৰ্থব্যৱস্থাৰ সকলো ক্ষেত্ৰত বিয়পি পৰে আৰু প্ৰতিষ্ঠানৰ প্ৰতিযোগিতা কৰাৰ ক্ষমতা নিশ্চিত কৰিবলৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰে. আইপিআৰৰ ভুমিকা হৈছে আৱিস্কাৰ কৰা জনক তেওঁৰ/তাইৰ সৃষ্টিক সুৰক্ষা দিবলৈ এটা ন্যায়িক অধিকাৰ দিয়া আৰু অন্যক বে-আইনীভাৱে এই সৃষ্টিক বেয়া কৰিবলৈ বাধা দিয়া আৰু পুনৰ সৃষ্টি কৰিবলৈ নিদিয়া.
আৱিস্কাৰক সংৰক্ষণ কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা আইপিআৰৰ বিভিন্ন সঁজুলি হৈছে:-
- কপিৰাইট: সংগীত, সাহিত্যিক, শিল্পী, বক্তৃতা, নাটক, শিল্প প্ৰতিৰোধ, মডেল, ফটো, কম্পিউটাৰ চফট্ৱেৰ আদি সৃষ্টিশীল কামৰ সুৰক্ষাৰ সৈতে সম্বন্ধিত.
- পেটেণ্ট: ব্যৱহাৰিক উদ্ভাৱনৰ লগত জড়িত আৰু ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে নতুন, স্পষ্ট আৰু উপযোগী উদ্ভাৱনক সুৰক্ষিত কৰা.
- ট্ৰেডমাৰ্ক: বাণিজ্যিক চিহ্নৰ লগত জড়িত আৰু বিশিষ্ট নম্বৰ যেনে শব্দ/চিহ্ন যেনে ব্যক্তিগত নাম, বৰ্ণ, সংখ্যা, ফিগুৰেটিভ উপাদান (ল'গ'); ডিভাইচ; দৃষ্টিভংগীত দুটা অথবা তিনিটা মাত্ৰাৰ চিহ্ন/আকাৰ অথবা তেওঁলোকৰ সংমিশ্ৰণ; শ্ৰৱণযোগ্য চিহ্ন (শব্দ চিহ্ন) উদাহৰণস্বৰূপে এটা জন্তুৰ চিহ্ন অথবা এটা শিশুৰ ধ্বনি; আলফেক্টৰী নম্বৰ (গোন্ধ নম্বৰ), কিছুমান সুগন্ধৰ ব্যৱহাৰ.
- ইন্ডস্ট্ৰিয়ল ডিজাইনছ: আকাৰ, বিন্যাস, পেটাৰ্ণ, অলংকৃতকৰণ অথবা লাইন অথবা ৰংৰ সংযোজন, যিকোনো প্ৰবন্ধৰ দুই অথবা তিনিটা মাত্ৰা অথবা দুয়োটা ৰূপত প্ৰয়োগ কৰা অথবা কোনো ঔদ্যোগিক প্ৰক্ৰিয়া অথবা মেনুৱেল, যান্ত্ৰিক অথবা ৰাসায়নিক, পৃথক অথবা সংযুক্ত যিটো পূৰ্ণ কৰা প্ৰবন্ধটোৰ বাবে আবেদন কৰা আৰু কেৱল চকুৰে নিৰ্ণয় কৰে সেই অনুসৰি একমাত্ৰ নতুন কাৰ্য্যকৰী বৈশিষ্ট্য সুৰক্ষিত কৰে.
- ভৌগোলিক সূচক (জিআই): ঔদ্যোগিক সম্পত্তিৰ সেই দিশটো বুলি কোৱা হয়, যিটোৱে সেই সামগ্ৰীৰ উৎপত্তি স্থান বা দেশক বুজায়. সাধাৰণতে, তেনে এটা নাম প্ৰডাক্টৰ গুণগত মান আৰু বিশিষ্টতাৰ আশ্বাস দিয়ে, যিটো সেই নিৰ্ধাৰিত ভৌগোলিক স্থানীয় ঠাই, ক্ষেত্ৰ অথবা দেশত ইয়াৰ উৎপত্তিৰ প্ৰকৃততে আশ্বাসযোগ্য.
বৌদ্ধিক সম্পদাধিকাৰসমূহ হৈছে সদায় এলেকা অনুসৰি. গোলকীকৰণ আৰু প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ উন্নতিৰ লগে লগে বৌদ্বিক সম্পদাধিকাৰৰ গুৰুত্ব বাঢ়িছে.