खाजोनानि रोखोमफोर
खाजोनाफोरा मोननै थि रोखोमनि, थोंजों आरो खेंसालिया खाजोना. बेफोर खाजोनाफोरखौ मावफुंनायावनो गुबुनथिफोरा फैयो. माखासेफोरा नोंथांजों थोंजों होजानो हागौ,जेरैहाय गिथावना मुलाम्फा खाजोना, सम्फथि खाजोना, करपरेट खाजोना बायसेथ्रा। फारसेथिं गुबुनफोरा खेंसालिया खाजोनाफोर, जेरैहाय बेसेन दाजाबदेर खाजोना, खामानिनि खाजोना, फाननाय खाजोनाबायदिफोरा.
1. थोंजों खाजोनाफोर
2. खेंसालिया खाजोना
नाथाय, बे मोन्नै सोलिबोबाय थानाय खाजोनानि अनगायैबो, आरोबाव गुबुन खाजोनाफोर दंबावो जायफोरखौ गोहोमाव लाबोनाय जादों मिरु सरकारनिफ्राय खायसे जुनिया हाबाफारि मावफुंनो. ‘गुबुन खाजोना’ फोरखौ जाबना होनाय जायो , गोथों आरो खायलें खाजोना मोन्नैबोआव, जेरै गोदानै सिनायथिना होनाय स्वच्छ भारत खाजोनानि खाजोना, क्रिषि कल्यान खाजोनानि खाजोना आरो आगु बिरोंदामिन गौथुम खाजोनानि खाजोना गुबुननि गेजेराव.
1. थोंजों खाजोना
Direct tax, as stated earlier, are taxes that are paid directly by you. These taxes are levied directly on an entity or an individual and cannot be transferred onto anyone else. One of the bodies that overlooks these direct taxes is the Central Board of Direct Taxes (CBDT) which is a part of the Department of Revenue. It has, to help it with its duties, the support of various acts that govern various aspects of direct taxes.
बेफोरनि गेजेराव माखासे आयेनफोरा:
· मुलामफा खाजोना आयेन:
बेखौ आइटिएक्ट 1961 होननाबो मोन्थिनाय जायो आरो भारतआव सरकारि खाजोना खान्थिखौ फसंदोंमोन. बे मुलामफा,मानि खाजोना आयेन, जायखि जाया माबा मोनसे फुंखानिफ्राय फैनो हागौ जेरैहाय फालांगिफोर,मोनसे न' एबा सम्पथिखौ दाबो होयै,बाहायनाय आरो दरमाहानिफ्राय खामायना मोननाय, बायदिफोर. बे आयेनानो फोरमाययो जाय थि दोनथुमनायाव बेसेबां खाजोना मुलामफा जायो एबा मोनसे जिउ बिमा दोहोनाव. बियो मोनसे ओरैबायदि खाजोनाबाव जेराव नोंथांनि खाजोनाखौ बाहायनायनि गेजेरजों बेसेबां बासायनो हायो आरो मुलामफानि थाखाय मा अनथाइ जाहैनो हायो.
· दोहोन खाजोना आयेन:
सम्पति खाजोना आयेना 1951 मायथाइयाव आयानाव फास जादोंमोन आरो सासे सुबुंनि गासै सम्पतिनि खाजोनाजों सोमोनदो लाखिनायाव बिबान दं,मोनसे कम्पानि एबा हिन्दु खौसे जानाय नखर. बयनिख्रुइ गोरलैसिन सम्पतिनि साननाया बैसोमोनदि जुदि गासै सम्पतिया 30 लाख रांनि बांसिन जायो,अब्ला 30 लाख रांनि बांसिनखौ 1% जौखोनदोआ खाजोना होजायो. 2015 मायथाइयाव फोसावनाय बाजेदाव बेयो बोखारजादोंमोन. सासे सुबुंनिफ्राय 12% जौखोन्दोयै बांद्राय मासुलजों बेखौ सोलायनाय जादों जाय बोसोरसेयाव 1 कौटिनि बांसिन खामायो. बेफोरो बै कमफानियाव बाहायजाथाव जायो, जायहा बोसोरफ्रोमबो 10 कौटिनि बांसिन मुलाम्फा जायो. गोदान बिथोनफारिया बिबांफोरखौ गोख्रोङै बारायदों सरकारा बिसोरो सम्फथिनि गेजेरजों खांनाय खाजोनानि बादाखौ बादा होनो हागौ.
· Gअइ एफ थि खाजोना आयेन:
गिफ्थ टेक्स एक्टआ 1958 आव खामानियाव बाहायजादोंमोन आरो फोरमायदोंमोन दि जुदि सासे मानसिया बान्थाफोर मोनोब्ला,रांखान्थियारि एबा बेसेनगोनां,बान्था बायदियै, बेफोर बायदि बान्थायाव मोनसे खाजोनाखौ होनांगौमोन. बेफोरबायदि गिफ्थआव 30% जौखोन्दो खाजोनाया सामलाय जादोंमोन नाथाय 1998 आव बेयो बोखार जादोंमोन. जागायजेननायाव जुदि बान्थाया होजादोंमोन,आरो बेयो माबा मोनसे सम्फथि बायदिमोन,सना रुफाबायदि, बाहागोफोर बायदिमोन आरो खाजोना होजायोमोन. गोदान बान्था होनायनि खानथि बायगियै नखरानि सोद्रोमाफोररनो बान्था होनाय जेरै - बिदा- फंबाय, बिब'- बिनानाव,बिमा - बिफा,फिसाय, बिमानै आरो बिफथैफोरनो होनाया खाजोना होजाथाव नङा. जुदिय नोंथांनो जायगानि खुंथायजों बान्थाखौ होदोंब्लाबो बेखौ बे खाजोनानिफ्रायनो रेहाय होनायनिफ्रायनो. जुदि सोरनिबानि थाखाय खाजोनाया माबोरै मावो,गुबुननिख्रुइ गावथामोन्थानि थाखाय नागारोब्ला,नोंथांनो ओरैबायदि मोनसे बान्था हो जाय 50,000 बेसेननि बांसिन जायोब्ला गासैबो बान्थानि बिबाङा खाजोना होजाथावना जायो.
· खरसा खाजोना आयेन:
This is an act that came into existence in 1987 and deals with the expenses you, as an individual, may incur while availing the services of a hotel or a restaurant. जम्मु काशमिरखौ नागारनानै बियो भारति गासैआवबो गनायथावना. बेयाव फोरमायनाय जायोदि जुदि बबेबा गंसे रेस्थुरेनटआव हटेलनि मुङाव 3,000 रांनि बांसिन लायो अब्ला बे आयेननि हेफाजाबै माखासे खरसा जानो हागौ.
· सुत खाजोना आयेन:
सुत खाजोना आयेन 1974 आ माखासे नंगुबै थि थासारियाव सुतनिफ्राय खामायनाय होथावनाजों सोमोनदो लाखियो. आयेननि जोबथा सोदांनायाव बेखौ फोरमायनाय जादोंमोनदि 2000 मार्चनि उनाव खामायनाय सुतआव बे आयेनखौ जाबसिननाय नङा.
गाहायाव होनायफोरानो गुबुन गुबुन रोखोमनि थोंजों खाजोनानि बिदिन्थिफोर:

थोंजों खाजोना बिदिनथिफोर
बेफोरो नोंथाङा होनायनि माखासे थोंजों खाजोना
a) इनकामनि खाजोना:
बियो मोनसे बयनिख्रुइ मोजांसिन मोन्थिजानाय आरो एसेलसिन मोन्थिजानाय खाजोनाफोर. बेनो मोनसे खाजोना जायखौ नोंथांनि खामायनायनि रांखानथियारि बोसोरनि खाजोना होजानाय. इनकामनि खाजोनानि थाखाय गोबां दिकफोर दङ, जेरैहाय अनथाइ खाजोना,खाजोना होजाथावना इनकाम,फुंखायाव दानखजानाय खाजोना,खाजोना होथावना इनकामाव बेसेन खमायनाय,बायदिफोर. बे खाजोनाया हारसिङारि आरो कम्पानि मोननैयावबो गनायथावना. हारसिंफोरनि थाखाय, बिसोरो जाय खाजोनाखौ होनांगौ बे खाजोनाया बबे बेनदोंआव गोग्लैयो बेनि सायाव सोनारो. बे ब्रेकेट आरो स्लेबआ थि बोसोरारि आयनि बिथाजों बिजिरजानाय खाजोनानि थि खालामो आरो गोजौ आय थाखोनि माखासे आयफोरनि थाखाय 30% जौखोन्दोसिम खाजोना जाहैयो.
सरकारा गुबुन गुबुन हानजानि मानसिफोर, साधारन खाजोना बोग्राफोर, बैसोगोरा नोगोरारिफोर(60 निफ्राय 80 बोसोर बैसोनि सुबुंफोर आरो जोबोद बैसोगोराफोर ( 80 बोसोर बैसोनि गोजौसिननि सुबुं) फोरनि थाखाय गुबुन गुबुन खाजोना स्लेब थि बानायदों.
b)आसोल धोन आरजिनाय खाजोना:
नोंथाङा जुदि गेदेर महरनि रां मोनोब्ला बेनो मोनसे खाजोना होजाथावना. बियो बाहायनाय एबा मोनसे सम्फथि फाननायनिफ्राय जानो हागौ. It is usually of two types, short term capital gains from investments held for less than 36 months and long term capital gains from investments held for longer than 36 months. मोनफ्रमोबोनि थाखाय खाजोना आरज बिलाइया जोबोद जुदा मानोना गुसुं समनि आरजिनायाव खाजोनानि साननाया मुलामफानि बेन्दोङाव सानजानाय जायो जेराव नोंथाङा गोग्लैयो आरो गोलाव समनि खाजोना आरजिनाया 20% जौखोन्दो जायो. बे खाजोनि बेलायाव मोनसे मुहिथावना बाथ्राया जाहैबाय आरजिनाया मोनसे रांनि महरावल थाबाय थाया. बेयो बै बायदि मोनसे सोलाय सोल' बो जानो हागौ जाय थासारियाव सोलाय सोल'नि बेसेनखौ खाजोनानि थाखाय गनायना लानाय जागोन.
c)रैखाथिफोर सोलायसोल' खाजोना:
बेयो मोनसे लाखोमाजानाय नङा जुदि नोंथाङा मोनथियोब्लादि शेयार मारकेटआव फालांगिखौ माबोरै मावो, फालांगियाव रैखाथि दङब्ला, नोंथाङा थोजासे अनजिमानि रां बानायनायाव गसंगोन. बेबो मोनसे मुलामफानि फुंखा नाथाय बेहा गावहानो मोनसे खाजोना दंखायो जायखौ रैखाथि सोलाय सोल खाजोना होनना मोनथियो . बे खाजोनाखौ बाहागोनि बेसेनाव दाजाबनानै माबोरैहाय खाजोना होजानाय खालामनो. बियो बेखौनो फोरमायोदि नोंथाङा मोनफ्रोमबो बुब्लियाव बायनाय एबा फाननाय बाहागोआव नोंथाङा बे खाजोनाखौ होयो. भारतनि सेयार हाथाइयाव बायलाय - फानलाय खालामनाय गासैबो रैखाथिफोराव बे खाजोनाया नांफानानै थायो.
d) उफ्रा धोननि खाजोना:
दरमाहानि अनगायैबो गुबुन खाबुफोरा गासैबो उफ्रा धोन एबा जुनिया जेराव साख्रिहोग्राफोरा साख्रिआवलाफोरखौ बारायहोयो हायो. बेफोर जुनियाफोर कमपानिया जगायनाय गंसे नवाव थाफायो एबा नोंथांनि बाहायनो थाखाय गारिनि, नोंथांनो कम्फानिया होनाय. उफ्रा दोहोनफोरा मोनसे गिदिर खहा सुफुंनाय जेरै गारि आरो नफोर नि थाखाय थि सिमा नङा, बिसोरखौ माखासे बेसादो फोरावबो सोसननो हायो जेरैहाय थाव आरो फन बिलफोरनि खहा सुफुंनायफोरनि थाखाय. बे खाजोनाखौ माबोरैहाय थि खालामनो हायो बेखौ मोनथिनो नाजानायजों लोगोसे कमपानिजों बै उफ्रा दोहोननि महर होनाय जादों एबा साख्रियालफोरजों बाहाय जायो. गारिफोरनि बेलायाव,कम्पानिजों जगायजानाय गारिफोरा आरो सोरबा हारसिंनि एबा मावख'आरि बिथिङाव बाहायजानायफोरा खाजोना नांथावना जानो हागौ जेराव मावख'नि थाखायल' बाहायजाना गारिफोरा नङा.
e)करपरेट टेक्स:
करपरेट खाजोनाफोरानो मुलामफा खाजोना जायफोरा कमफानिफोरनि आयनि आरजिनाय निफ्राय होजायो. बेफोरबायदि खाजोनाफोरा गावनि अनथाइनिफ्रायबो फैयोदि कमपानिफोरा बेसेबां अनजिमानि खाजोना होनांगोन थि खालामो. बिदिन्थिनि थाखाय,मोनसे ननि कमपानि,जायहा मोनफ्रोमबो बोसोराव खाजोना आया 1 कौटिनि खमसिन, बे खाजोनाखौ होनो गोनां जानाय नङा नाथाय बोसोरफ्रोमबो 1 कौटिनि बांसिन खाजोना आय जायोब्ला बे टेस्कखौ होनांगोन. बेखौ बांद्राय मासुल लाग्रा होननानैबो मोन्थिनाय जायो आरो खाजोना आय बेंखननि थाखाय गुबुन जायो. बेयो मुलुगारि कमफानिफोरनि थाखायबो आलादा जेराव कमपानिनि फौर सभानि खाजोनाया 41.2% जौखोनदो जानो हागौ जदि कमपानिहा 10 निजुदनि खम खाजोना रां थायोब्ला आरो बिब्दिनो.
There are four different types of corporate tax. They are:
· मिनिमाम एलथारनेथिभ टेक्स:
एसेल सोलायसोल खाजोना एबा एमएटि, थि नोजोराव मुलामफा खाजोना बिफाननि थाखाय कमफानिफोरनो एसेल खाजोना होनो थाखाय मोनसे लामा , जाय दायो 18.5% जौखोनदो. इनकाम टेक्सनि आयेन 115 जे ए नि जागायजेननायनि गेजेरजों खाजोनानि बे महरखौ मावफुंनाय जादोंमोन. अबसे,गुदि आरो गोहो बाहागोफोरजों नांफानाय कम्पानिफोरखौ एम ए टि होनायनिफ्राय रेहाय होदों.
कम्पानिया एम ए टि खनसे होदावोब्लानो ,बियो रां होनायखौ आवगायलांबाय थानो हागोन आरो होबाय थानांयनाय खाजोनानि बेरेखायै आवगायनो हागोन उनाव जागोननि 4 बोसोरनि फारिलायनि थाखाय माखासे थासारिफोरजों आयदायारि जाहैगोन.
· रुगुं मुलाम्फा खाजोना:
फ्रिन्ज बेनिफिट टेक्स, एबा एफ बि टि,या मोनसे खाजोनामोन जाय मोनफ्रोमबो फ्रिन्जआव बाहायजादोंमोन जाय सासे खामानि होग्राया गावनि खामानि मावग्राफोरनो होदोंमोन. बे खाजोनायाव मोनसे अनजिमानि नुथाइयाफोरा खोबथेजागोन. बैफोरनि माखासेया दंफायो:
i)साख्रिहोग्राफोरनि दावबायनायाव, साख्रिआवलाफोरनि जौगाखांनायनि, सुबिदा खालामना होनाय, आरो रंजानायनि खरसाफोर.
ii)जायखिजाया सानफ्रोमबो थांलाय फैलाय खालामाय एबा खरसाजों सोमोन्दो गोनां थांलायफैलायया सासे खामानि होग्राजों गनायजानाय.
साख्रिमावग्राफोरनि बिहोथाया मोनसे आजिरा लानाय फान्डनि गनायथि होयो.
इमप्लयार स्टक अपस्वन प्लान्स (इ एस आ पिस).
एफबिटि या भारट सरकारनि जमिदारनि सिङाव 1 एप्रिल 2005 निफ्राय जागायजेनदोंमोन. However, the tax was later scrapped in 2009 by the-then Finance Minister Pranab Mukherjee during the 2009 Union Budget session.
· रानजाग्रा राननाय खाजोना:
रानजाथावना राननाय खाजोनाया 2007 माइथायनि उननि जोबनायथिं इउनियन बाजेदाव सिनायथि मोनदोंमोन. It is basically a tax levied on companies based on the dividend they pay to their investors. This tax is applicable on the gross or net income an investor receives from their investment. दायो , दिदिथि बेसेना 15% जौखोनदोआव गसंबाय.
· बेंकिं केस थ्रेनजेकस्वन टेक्स:
बेंकिं केस थ्रेनजेकस्वन टेक्सआ दासिमबो खाजोनानिनो मोनसे महर जाय भारत सरकारजों नागारजानाय. खाजोनानि बे खान्थिया 2005-2009 सिम सोलिदोंमोन जेब्लासिम बै समनि एफ एम प्रनाब मुखारर्जिया खाजोनाखौ फोजोबनानै होआ. बे खाजोनाया बेखौनो बोसोन होयोदि मोनफ्रोमबो बेंकनि लेनदेन ( डेबिथ आरो क्रेडिथ) 0.1% जौखोनदो बेसेननि खाजोनानि सायाव जागोन.
2. खेंसालिया खाजोना:
बिबुंथिनि जोहै, खायलें खाजोनाफोरा जाबाय बैफोर खाजोना जायफोरखौ जाबनाय जायो जिरातफोर आरो खामानिनि सायाव. बेफोरो गोथों खाजोनानिख्रुय जुदा जायो मानोना बेफोरखौ सासे सुबुंनि सायाव जाबनाय जाया जायो बेफोरखौ थोंजोंयै सरकारनो सुखयो, बेनि सोलाय बेफोरखौ जाबनाय जायो जिरातफोराव आरो खांनाय जायो गेजेरारि मानसिनि जोहै, बै मानसि जाय सोरजिनाय मुवाखौ फानगासिनो. खायलें खाजोनानि बयनिख्रुय गोर्लैसिन दिन्थिफोर जानो हायो भिएति(भेलु एदेद तेक्स), गुबुननिफ्राय लाबोनाय जिरातफोरनि खाजोना, फान्नायनि खाजोना,बायदि. बेफोर खाजोनाफोखौ जाबनाय जायो खामानि एबा सोरजि मुवानि बेसेनजों दाजाबफाना जाय सोरजि मुवानि बेसेनखौ सायाव नारहरो.
खेंसालिया खाजोनाफोरनि बिदिनथिफोर:
नोंथाङा होनायनि बेफोरनो माखासे खेंसालिया मोनबायथानाय खाजोनाफोर.
a) Sales Tax:
मुंखौ बोसोन होनाय बायदिब्ला,फाननाय खाजोनाया मोनसे खाजोनादि जाय मुवा फाननायनि सायाव थि खालाम जानाय. बे मुवाया माबा मोनसे जानो हागौ जायखौ भारताव दिहुननाय जादोंमोन एबा गुबुननिफ्राय लाबोनाया होनाय खामानिखौबो होथेनो हायो. खाजोनाया मोनसे बेसादखौ फानग्रानि सायाव दैखांजायो आरो बेनि उनाव बेखौ मानसिनिसिम दैथायहरो जाय मुंखनाय मुवाफोरखौ बाययो मुवानि सायाव फाननाय खाजोनाखौ दाजाबदेरनाय जायो . बे खाजोनानि जखाया बेसोदि बेखौ मोनसे थि मुवानि सायावसो खाजोनाखौ थि खालामनो हायो,जायनि ओंथिया मोनसे मुवाखौ नैथि खेबनि थाखाय फानफिनोब्ला , फाननाय खाजोनाखौ बेयाव दाजाबनाय जाया.
गुबैयै, गंसे हदरनि हादरसाफोरा बिसोरनि फाननाय खाजोना आयेनखौ उन सङो आरो गाव गावसोरनो जायगायारि जौखोन्दोखौ बेसेन खालामो. बेनि अनगायैबो, माखासे हादरसाफोरा माखासे गुबुन दाजाबथायारि बेसेन फोरखौ थि खालामो जेरैहाय,फिदिं फिननाय खाजोना, बायनाय खाजोना, खामानि सोलाय सोलनि खाजोना, आरो बायदिफोर . बेबो मोनसे जाहोन फाननाय खाजोनाया मानि थाखाय माखासे हादरसा सरकारनि थाखाय गिदिरसिन खाजोना आय गोहो सोमजिहोग्रा जन्थ्र जादों. आरोबाव, खाजोनाया मोननैबो मिरु आरो हादरसा आफादाब थि खालामजानाय.
b) Service Tax:
फाननाय खाजोना बायदिनो भारतआव मुवा फाननायफोरनि बेसेननि सायावबो दाजाबनाय जादों,बेखायनो खामानि खाजोना भारतआव जगाय जानाया खामानियाव दाजाबजादों. 2015 माइथायनि बाजेद फरायथिनायाव, बेखौ फोसावनाय जादोंमोनदि खामाननिनि खाजोनाया 12.36% निफेराय 14% जौखोन्दोसिम बारायगोन. बेयो मुवा बेसादफोरनि सायाव आरजाथाव जाया नाथाय मोनोफ्रोमबो दान एबा दान मोनथामनि गेजेराव खनसे ज खालामनाय जायोदि मारबोरौहाय खामानिखौ जगायनो हागोन. जुदि गायसनथाया सासे सुबुंनि हारसिं खामानि मावो अब्ला खामानिनि खाजोनाखौ खनसेल होनाय जायो जेराव बायग्राफोरा बिलफोरखौ होयो, कम्पानिफोरनि थाखाय खामानि खाजोनाया होजाथावना जायो जि रोखोमै सालानखौ दैखांनाय जायो ,बिल होग्रा कास्थमारफोरखौ सानफायाबालानो.
मोनसे गोसोखांथावना बेसादा जाहैबाय रेस्थुरेन्टआव आदारा लाफाजानाय खामानि जानायनिफ्रायनो,नेग्रा आरो नबारि फोरा गावसोरनो, बे इंगिदखौ होनाया गोब्राब जायोदि सारभिस टेक्सनि थाखाय मा गुना गोनांथि. माबा मोनसे अस्पष्टताखौ बोखारनो थाखाय , बेनि सोमोनदोआव , बेखौ फोसावनाय जादों दि रेस्थुरेनतफोराव गासै बिलनि 40% जौखोन्दोखौल खामानिनि खाजोना हिसाबै फोनांनाय जागोन.
- जि एस थि -गुद्स एन्ड सारभिस टेक्स:
मुवा आरो खामानि खाजोनायानो भारतनि खेंसालिया खाजोना दाथायनि देरसिन दाफामफिननाय 25 बोसोरनि सिगांनो हाथाइ जागायनाय बेखेवनायनिफ्रायनो. जिएसटीया मोनसे फोजोबस्रांनाय बिथानि खाजोना, जेराव फोजोबस्रांनाया थायो बेयावहाय बाहाय जायो. हरनाय जिनज्रिनि मोनफ्रोमबो फोजोबस्रांनायनि थाखोआव बेसेन दाजाबजानाय मुवाफोर आरो खामानिफोराव जिएसथिया थि खालाम जादों . बेसाद आरो खामानिनि सायाव होथावना मुवा आरो खामानिनि मोननायनि सायाव होथावना जिएसटिनि बेरेखायै फसंथानो हायो , फालांगियारिफोरा गनायथावना आरजनि जिएसटि बेसेनखौ होगोन नाथाय खाजोना क्रेदिथ जन्थ्रनि गेजेरजों दाबि खालाम फिननो हागोन.
c) Value Added Tax:
भेथ, फालांगियारि खाजोना होननाबो मिन्थिजानाया फालांगियारि बेसादफोरनि सायाव गनाय जाथाव नङा जायफोरा लाथिख बेसेननि (इ जि. आदार आरो गोनांथार मुलिफोर) आरो जायफोरा हरजानाय मुवाफोराव गोग्लैयो. गासैबो हरनाय जिन्ज्रिनि थाखोफोराव बे खाजोनाया थि खालामजानाय, दिहुनजेनग्राफोरनिफ्राय लानानै,लेन देन खालामग्रा आरो जोबथा बाहायग्रानिसिम रानग्राफोर.
बेसेन दाजाबदेर खाजोनाया मोनसे हादरसा सरकारनि गोसो बायदियै खामानि मावनो हानायनि मोन्थायाव थि खालामखानाय आरो गासैबो हादरसाफोरा बेखौ मावफुङाखैमोन जेब्ला बेयो गिबि फोसावजादोंमोन. मोनसे खाजोनाया बायदि मुवाफोराव हादरसानि सिङाव थि खालामजायो आरो खाजोनानि बिबाङाबो हादरसाजों गावनो गरन्थ खालामजायो. बिदिनथि महरै गुजुरादाव सरकारा गासैबो मुवाफोरखौ माखासे खोन्दोआव बोखावदों जायखौ फारिलाइ होनना बुंदों. गासै मोन 3 फारिलाइफोर दङ आरो मोनफ्रोमबो फारिलाइफोरानो गाव गावनि भेथ जौखोन्दोफोर दंखायो. फारिलाइ 3 नि थाखाय भेथ आ 1%जौखोन्दो, फारिलाइ 2नि थाखाय 5% जौखोन्दो आरो बिब्दिनो. मोनसेबो थाखोआव बाहागो रानजायै मुवा बेसादफोरहा 15% जौखोन्दोनि भेद दङ.
d) Custom duty & Octroi:
जुदि नोंथाङा माबा बेसाद बायोब्ला जायखौ गुबुन हादरिफ्राय लाबोनांगौ जायोब्ला , बेनि सायाव मोनसे बेसेन लागायनाय जायो आरो बेनो मोनसे मावनो गोनां हुदा. बेखौ गासैबो मुवाफोरावनो बाहायनाय जायो जायफोरा हा, दै आरो बारजों फैयो. जुदिय नोंथाङा बायनाय मुवाफोरखौ गुबुननिफ्राय भारतआव लाबोयोब्ला , मोनसे मोनसे नेमखानथियै मावनाय खामानिखौ बेयाव खाजोना फज'जागोन. आसारखान्थिनि जाहोना बेखौ थि खालामनाय दि हादराव हाबफैनाय गासैबो मुवाफोरनि सायाव खाजोना आरो होजायो. जि बायदियै सिमा खाजोनाया बे थांखिखौ थि खालामो गुबुन हादरनि थाखाय मुवाफोराव खाजोना लागायनाय जायो, अक्ट्रइया बेखौ थि खालामोदि भारतनि सिं रायजोखौ बारलांनाय मुवाफोरनि सायाव मोनसे थि खाजोना लानाय जायो. बेयो हादरसा सरकार आरो खामानिफोरजों थि खालामजानाय आरो बांसिन एखे लामायाव कास्थम दिउथि मावो.
e) Excise Duty:
बेनो मोनसे खाजोना जायखौ भारतआव बानायनाय आरो दिहुननाय गासैबो मुवाफोरनि सायाव थि खालामनाय जादों. बेफोरो आसार खान्थि मावनांनिफ्राय गुबुन मानोना बेयो भारतनि मुवा दिहुननायनि फोरावल गनायजाथाव आरो बेखौ मिरु बेसेन दाजाबथाय खाजोना एबा चेनभेथ होनना मिथियो. बे खाजोनाफोरा मुवा बेसाद दिहुनग्रा फोरनिफ्राय सरकारजों बुथुम जायो. बफोरखौ बैफोर माखासे गाव थामोन्थाफोरनिफ्रायबो बुथुमनो हागौ जायफोरा दिहुननाय मुवाफोरखौ आजावो आरो गावसोरनो दिहुनग्राफोरनिफ्राय मुवाफोरखौ लाबोनो मानसिफोरखौ खामानिआव थिसनो.
मिरु सरकारजों थि खालामजानाय मिरु आपखारि खाजोना खान्थिया बेफोर बोसोनखौ जगायोदि साफ्रोमबो सुबुंफोर जायफोरा जायखिजाया मासुल फजनाय मुवा दिहुनो आरो बानायो एबा जाय फोरा बफोरबायदि मुवाफोरखौ गुदामाव दोनथुमो, बेफोरबायदि मुवानि सायाव खामानि गनायथावनानि खाजोना होनांगोन. बे खानथिनि सिङाव जेबो खाजोना फजथाव मुवा गैया, जेराव जायखिखाया मावनाया होजाथावना,जायखिजाया जायगानिफ्राय जेबो होआबालानो दोरोदलांनो मोनथाइ होनाय जागोन, जेराव बेयो बानायजागोन एबा दिहुनजागोन.
