શા માટે ગ્રાહકનો અવાજ સાંભળવો એ હંમેશાં મહત્વપૂર્ણ છે?’
દરેક વખતે એક યુવા મહત્વાકાંક્ષી ટેક્નોલોજી ઉદ્યોગસાહસિક મને આગળ વધે છે અને કહે છે "મારી પાસે એક અદ્ભુત વિચાર છે જે વિશ્વને બદલી શકે છે", હું ચિંતા કરવાનું શરૂ કરું છું! ત્યારબાદ એક સંક્ષિપ્ત તપાસ પણ, અસ્પષ્ટપણે જાહેર કરે છે કે યુવા મહત્વાકાંક્ષી આ વિચારને આગળ વધારવા માંગે છે કારણ કે તેમને ચોક્કસ સમસ્યાનો સામનો કરવો પડ્યો છે અને તેમને તૈયાર ઉકેલ મળ્યો નથી અને હવે તે ઉકેલ લાગે છે (જે વાસ્તવિકતામાં કોઈ વિચાર કરતાં વધુ નથી - તેમ છતાં 'પ્રૂફ-ઑફ-કન્સેપ્ટ' તબક્કામાં પણ પહોંચવું બાકી છે) આ સમસ્યાને ઉકેલવા માટે જ નથી પરંતુ વાસ્તવમાં, સંપૂર્ણ વિશ્વ આ અવિશ્વસનીય મૂલ્ય સ્થિતિ માટે મૃત્યુ પામે છે!
આ મોટાભાગના તકનીકી નિષ્ણાતોનું લક્ષણ છે જેમને તકનીકી સમસ્યા ઉકેલવામાં 'કિક' મળે છે અને ધારણા છે કે તેમના ઉકેલ માટે તૈયાર બજારની રાહ જોઈ રહી છે. દુર્ભાગ્યે, સત્ય તેનાથી દૂર છે! આ સાંભળ્યા વગર કોઈ સમસ્યાને ઉકેલવાનું શરૂ કરી રહ્યા છીએ ‘વૉઇસ ઑફ ધ (સંભવિત) ગ્રાહક’ નિષ્ફળતા માટે ગેરંટીડ રેસિપી છે. વ્યક્તિ અને ટીમ પાસે વાસ્તવમાં ખૂબ સારા ઉત્પાદન અથવા સેવા બનાવવામાં આવી શકે તેવી બ્રિલિયન્સ અને તકનીકી ક્ષમતાઓને ઘટાડવા માટે આ કોઈ પણ રીત નથી. જો કે, મોટાભાગના યુવા ઉદ્યોગસાહસિકો (ખાસ કરીને જેઓ કોઈપણ કાર્ય અનુભવ વિના અથવા વ્યવસાયની વાસ્તવિક દુનિયાના સંપર્કમાં આવ્યા વિના શરૂ કરે છે) નોંધપાત્ર સમય, પ્રયત્ન અને પૈસા લીધા પછી કઠોર સત્ય શોધવામાં આવે છે - વધુ મહત્વપૂર્ણ કારકિર્દીની તકો - આશા છે કે તેઓ ટૂંક સમયમાં યુનિકોર્ન બનશે, મીડિયા તેમના વિશે આકર્ષક વાર્તાઓ લખશે અને તેઓ નામ અને પ્રસિદ્ધિની દુનિયામાં 'આગમન' કરશે.
ગ્રાહકની ત્વચા હેઠળ મેળવવું એ કોઈપણ ઉદ્યોગસાહસિક સાહસનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે - ભલે તે ટેક્નોલોજી આધારિત છે કે નહીં. જેટલું વધુ ઉદ્યોગસાહસિક સમજે છે અને તેના દ્વારા જીવન જીવે છે ‘દર્દ-બિંદુ’ ગ્રાહકના, તેઓ ગ્રાહક માટે યોગ્ય મૂલ્ય પ્રસ્તાવ તૈયાર કરવાની સંભાવના વધુ હોય છે. અને તમને યાદ કરો, ધ ‘ગ્રાહક’ અહીં માત્ર એવા કોઈ વ્યક્તિ જ નથી જે ઉકેલના મૂલ્યને જુએ / અનુભવે છે / ઉપયોગ કરે છે પરંતુ તે બંને છે; તેમજ તેના માટે ચુકવણી કરવાની ઇચ્છા તેમજ ક્ષમતા બંને છે.
ગ્રાહક સાથે વિચારધારાનાં પહેલા તબક્કામાં કામ કરવું અને સહનની ન્યૂનતમ ગ્રાહકની અપેક્ષા હોઈ શકે તે પરિપૂર્ણ કરવા માટે પુનરાવર્તન કરવું એ પ્રારંભિક બિંદુ છે. કોઈ પણ પ્રોડક્ટ એક જ વારમાં ‘અંતિમ સંસ્કરણ’ પર પહોંચતું નથી. કોઈ એક આલ્ફા (જલ્દી સ્વીકારનાર) અથવા બીટા ગ્રાહક પર તેને અખતરો કરી શકે તે પહેલાં તેની વારંવાર ઘણી પુનરાવૃત્તિયો અને આંચકાઓ સાથે લાંબી અને કષ્ટસાધ્ય યાત્રા હોય છે.
આ સાથે ‘પ્રોડક્ટ’ ખાસ કરીને (સેવાઓના વિપરીત), સહ-નિર્માણની એક ઉભરતી ધારણા છે - જેનો અર્થ એ છે કે વાસ્તવિક વપરાશકર્તા સાથે હંમેશા વાજબી રીતે સ્વીકાર્ય પીઓસી પર પહોંચે છે અને સંભવત: કેટલાક નમૂનાઓ અથવા મોક-અપ્સ છે જેનો ઉપયોગ વિવિધ વપરાશકર્તા પરિસ્થિતિઓ હેઠળ કરવાનો અને પરીક્ષણ કરી શકાય છે. તેનું ઉત્પાદન કરવું અને બજારમાં જવું એ આગામી મોટો પડકાર છે અને વિચાર-થી-પીઓસી સુધી આવવાની વિપરીત ખૂબ જ જટિલ છે.
આ ભાગ લખવા પાછળ મારી પ્રેરણા એ છે કે મને ઉતાવળ અને અવાસ્તવિક આશાએ તકનીકી ઉદ્યોગસાહસિકના ઘેટાં અનુસરણની ઇચ્છા ધરાવતા ઘણાં તેજસ્વી યુવકો અને યુવતીઓ મળી રહ્યાં છે.. જોકે કોઈ દિવસ એક સફળ ઉદ્યોગસાહસિક બનવાનું અને આપણા આસપાસની દુનિયામાં એક તફાવત લાવવાનું સપનું જોવું અને મનોકામના સેવવી ચોક્કસપણે સારું છે, પણ કોઈને કાળજી અને સાવધાની સાથે તે માર્ગ પર આગળ વધવું જરૂરી છે.. દરેક ઉજ્જવળ એન્જિનિયર અથવા વૈજ્ઞાનિક એક ઉદ્યોગસાહસિક બનવાની કામગીરી નથી અને કોઈ જટિલ ટેક્નિકલ સમસ્યાને હલ કરવાની અથવા તોડવાની ક્ષમતા આપમેળે બાંહેધરી આપતી નથી કે તમે સફળ ઉદ્યોગસાહસિક બનશો.. ઉદ્યોગસાહસિકતામાં ઘણું બધું છે જે માત્ર ટેકનોલોજી માસ્ટર થવા માટે સક્ષમ છે. એક જ ઉદ્યોગસાહસિકતાના વિચાર સાથે રોમાંચક ન બને તે માટે સાવચેત રહેવું જોઈએ કારણ કે દરેક સવારના છાપામાં લાખો વીસી ડૉલર એકત્રિત કરી અથવા પુરસ્કાર જીત્યાની શરૂઆતની સફળતાની વાર્તા છે.
હમણાં માટે, હું તમને માત્ર આ એક મેસેજ સાથે છોડવા માંગુ છું – ગ્રાહક સાથે શરૂઆત કરો, તમે વિચારો છો કે તમે જે ટેક્નોલોજીમાં શ્રેષ્ઠ છો તેની સાથે નહીં – ત્યારબાદ તમારી સફળતાની શક્યતાઓ વધુ સારી હોવાની શક્યતા છે.
સૌભાગ્ય!