1 ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಏನನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ?

ಉದ್ದೇಶ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆ ಪರಿಹಾರ: ಅನನ್ಯ ಗ್ರಾಹಕರ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳ ಕೊಡುಗೆಗಳು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರಬೇಕು. ಪೇಟೆಂಟ್ ಮಾಡಲಾದ ವಿಚಾರಗಳು ಅಥವಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. 

ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ಸ್ಕೇಪ್: ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಗಾತ್ರ, ಸಂಪಾದಿತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪಾಲು, ಉತ್ಪನ್ನದ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ದರ, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಅಂದಾಜಿಸಲಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರಗಳು, ನಿಮ್ಮ ಗುರಿಯನ್ನು ಯೋಜನೆಗಳಾಗಿಸುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿನ ಬೃಹತ್ ಆರ್ಥಿಕ ಚಾಲಕರು.

ಸ್ಕೇಲೆಬಿಲಿಟಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥನೀಯತೆ: ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಸುಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾದ ವ್ಯವಹಾರ ಯೋಜನೆ ಜೊತೆಗೆ, ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಕೇಲ್ ಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಬೇಕು. ಅವರು ಪ್ರವೇಶ, ಅನುಕರಣೆ ವೆಚ್ಚಗಳು, ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಣೆ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಅಡ್ಡಿಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು.

ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆದಾರರು: ನಿಮ್ಮ ಖರೀದಿದಾರರು ಮತ್ತು ಪೂರೈಕೆದಾರರ ಸ್ಪಷ್ಟ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ. ಗ್ರಾಹಕರ ಸಂಬಂಧಗಳು, ನಿಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಮಾರಾಟಗಾರರ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಮಾರಾಟಗಾರರನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ.

ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಸ್ಪರ್ಧೆ ಮತ್ತು ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ಸ್ಪರ್ಧಾಳುಗಳ ನಿಜವಾದ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ತೋರಿಸಬೇಕು. ಸೇಬಿಗೆ ಸೇಬಿನ ಹೋಲಿಕೆಯಂತೆ ಎಂದಿಗೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಸ್ಪರ್ಧಾಳುಗಳ ಸೇವೆ ಅಥವಾ ಉತ್ಪನ್ನದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುವುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪಾಲು, ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಪಾಲನ್ನು, ಹೋಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿತೋರಿಸಲು ಉತ್ಪನ್ನದ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಅಲ್ಲದೆ ವಿವಿಧ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಕೊಡುಗೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು.

ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್: ನಿಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆ ಎಷ್ಟು ಉತ್ತಮವಾಗಿದ್ದರೂ, ಯಾವುದೇ ಅಂತಿಮ ಬಳಕೆ ಕಂಡುಬರದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ. ಮಾರಾಟ ಮುನ್ಸೂಚನೆ, ಉದ್ದೇಶಿತ ಗ್ರಾಹಕರು, ಉತ್ಪನ್ನ ಮಿಶ್ರಣ, ಪರಿವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಧಾರಣಾ ಅನುಪಾತ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು.  

ಹಣಕಾಸು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ: ವಿವರವಾದ ಹಣಕಾಸು ಉದ್ಯಮದ ಮಾದರಿಯು ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಬರುವ ಹಣದ ಒಳಹರಿವು, ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆ ಅಗತ್ಯಗಳು, ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲುಗಳು, ಬ್ರೇಕ್-ಈವನ್ ಪಾಯಿಂಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಸಮಂಜಸವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಾದರಿ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಟೆಂಪ್ಲೆಟನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಿ (ಟೆಂಪ್ಲೆಟ್‌ಗಳ ವಿಭಾಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪಡೆದದ್ದು)

ನಿರ್ಗಮನ ಅವೆನ್ಯೂಗಳು: ಸಂಭಾವ್ಯ ಭವಿಷ್ಯದ ಸ್ವಾಧೀನಪಡುವವರು ಅಥವಾ ಮೈತ್ರಿ ಪಾಲುದಾರರನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಮೌಲ್ಯಯುತ ನಿರ್ಣಯದ ಮಾನದಂಡವಾಗಿದೆ. ಆರಂಭಿಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅರ್ಪಣೆಗಳು, ಸ್ವಾಧೀನಗಳು, ನಂತರದ ಸುತ್ತುಗಳ ನಿಧಿಗಳು ನಿರ್ಗಮನದ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಉದಾಹರಣೆಗಳಾಗಿವೆ.

ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ತಂಡ: ಸಂಸ್ಥಾಪಕರ ಹುಮ್ಮಸ್ಸು, ಅನುಭವ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವ ನಿರ್ವಹಣಾ ತಂಡವು ಮೇಲೆ ತಿಳಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿವೆ.

2 ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಹೇಗೆ ಲಾಭ ಗಳಿಸುತ್ತಾರೆ?

ವಿವಿಧ ನಿರ್ಗಮನ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳ ಹೂಡಿಕೆಯ ಮೇಲಿನ ಲಾಭವನ್ನು ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಸೂಕ್ತವಾಗೆಂದರೆ, VC ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯೋದ್ಯಮಿಗಳು ಹೂಡಿಕೆ ಸಮಾಲೋಚನೆಯ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ನಿರ್ಗಮನ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಬೇಕು. ಉತ್ತಮವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುವ, ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಉನ್ನತ-ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳು ಇತರ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ನಿರ್ಗಮನ-ತಯಾರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ. ವೆಂಚರ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಮತ್ತು ಪ್ರೈವೇಟ್ ಇಕ್ವಿಟಿ ಫಂಡ್‌ಗಳು, ಫಂಡ್‌ಗಳ ಸಮಯಾವಧಿಯ ಅಂತ್ಯದ ಮೊದಲು ಎಲ್ಲಾ ಹೂಡಿಕೆಗಳಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸಬೇಕು. ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿರ್ಗಮನ ವಿಧಾನಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:

i) ವಿಲೀನಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಾಧೀನಗಳು: ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಪೋರ್ಟ್‌ಫೋಲಿಯೋ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಕಂಪನಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ ದೈತ್ಯ ನ್ಯಾಸ್ಪರ್ಸ್ 'ರೆಡ್‌ಬಸ್'ನ್ನು $ 140 ಮಿಲಿಯನ್ ಗಳಿಗೆ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡು, ಭಾರತದ ತನ್ನ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಐಬಿಬೋ ಗ್ರೂಪಿನೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿಸಿದ್ದು, ಅದರ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ, ಸೀಡ್ಫಂಡ್, ಇನ್ವೆನ್ಟಸ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಪಾಲುದಾರರು ಮತ್ತು ಹೆಲೈನ್ ವೆಂಚರ್ ಪಾಲುದಾರರಿಗೆ, ನಿರ್ಗಮನ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು.

ii) IPO: ಆರಂಭಿಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕೊಡುಗೆಯು, ಒಂದು ಪ್ರೈವೇಟ್ ಕಂಪನಿಯ ಶೇರುಗಳನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಖಾಸಗಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುತ್ತವೆ, ಇದೇ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಿರುವ ಒಂದು ಆದ್ಯತೆಯ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ.

iii) ಶೇರುಗಳ ಮಾರಾಟ: ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ಇಕ್ವಿಟಿ/ಷೇರುಗಳನ್ನು ಇತರ ವೆಂಚರ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ಇಕ್ವಿಟಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಹುದು.

iv) ಸಂಕಟದ ಮಾರಾಟ: ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್ ಕಂಪನಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಒತ್ತಡದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ಕಂಪನಿ ಅಥವಾ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು.

v) ಮರುಖರೀದಿಗಳು: ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್ಪಿನ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರು ಒಂದು ವೇಳೆ ತಮ್ಮ ಬಳಿ ಖರೀದಿಸಲು ಲಿಕ್ವಿಡ್ ಅಸೆಟ್ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಕಂಪನಿಯ ಮೇಲಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಬಯಸಿದರೆ ಫಂಡ್/ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಂದ ತಮ್ಮ ಶೇರುಗಳವನ್ನು ಮರುಖರೀದಿ ಮಾಡಬಹುದು.

3 ಟರ್ಮ್ ಶೀಟ್ ಎಂದರೇನು?

ಟರ್ಮ್ ಶೀಟ್ ಎಂಬುದು ಒಂದು ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಾರಂಭದ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ವೆಂಚರ್ ಬಂಡವಾಳ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ "ನಾನ್-ಬೈಂಡಿಂಗ್" ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೂಡಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಮುಖ ತೊಡಗುವಿಕೆಗಳ ಸಾರಾಂಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವೆಂಚರ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ವಹಿವಾಟಿನ ಒಂದು ಟರ್ಮ್ ಶೀಟ್ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ರಚನಾತ್ಮಕ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ, ಹೂಡಿಕೆ ರಚನೆ, ನಿರ್ವಹಣಾ ಮಂಡಳಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಶೇರು ಬಂಡವಾಳಕ್ಕೆ ಬದಲಾವಣೆಗಳು.

i) ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ: ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವು, ವೃತ್ತಿಪರ ಮೌಲ್ಯಗಾರನಿಂದ ಅಂದಾಜಿಸಿದ ಕಂಪನಿಯ ಒಟ್ಟು ಮೌಲ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುವ ವಿವಿಧ ಮಾರ್ಗಗಳಿವೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ನಕಲು ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಲ್ಟಿಪಲ್ ವಿಧಾನ, ಡಿಸ್ಕೌಂಟೆಡ್ ಕ್ಯಾಶ್ ಫ್ಲೋ (DCF) ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಹಂತದ-ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ವಿಧಾನ. ಆರಂಭಿಕ ಹೂಡಿಕೆಯ ಹಂತ ಮತ್ತು ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್ಪಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಪಕ್ವತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಸೂಕ್ತವಾದ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ii) ಹೂಡಿಕೆ ರಚನೆ: ಇದು ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿ, ವೆಂಚರ್ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಇದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಈಕ್ವಿಟಿ, ಸಾಲ ಅಥವಾ ಎರಡರ ಸಂಯೋಜನೆಯ ಮೂಲಕವಾಗಿರಬಹುದು.

iii) ನಿರ್ವಹಣಾ ಮಂಡಳಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಟರ್ಮ್ ಶೀಟ್ ಮಂಡಳಿಯ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಸಂಯೋಜನೆ ಸೇರಿದಂತೆ, ಕಂಪನಿಯ ನಿರ್ವಹಣಾ ರಚನೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿಗದಿತ ನೇಮಕಾತಿ ಮತ್ತು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ.

iv) ಷೇರು ಬಂಡವಾಳಕ್ಕೆ ಬದಲಾವಣೆಗಳು: ಸ್ಟಾರ್ಟಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಹೂಡಿಕೆಯ ಸಮಯಾವಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ, ಅದರಂತೆ ಅವರು ಮುಂದಿನ ಫಂಡಿಂಗ್ ಸುತ್ತುಗಳ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಗಮನ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಕೋರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಯತೆಯನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಟರ್ಮ್ ಶೀಟ್ ಕಂಪನಿಯ ಶೇರು ಬಂಡವಾಳದ ನಂತರದ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಪಾಲುದಾರರ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ.