ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍

Startup Funding

ଏକ ବ୍ୟବସାୟ ଆରମ୍ଭ କରିବା ଏବଂ ଚଲାଇବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥିବା ଟଙ୍କାକୁ ଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ କୁହାଯାଇଥାଏ. ଏହା ଉତ୍ପାଦ ବିକାଶ, ବିନିର୍ମାଣ, ବିସ୍ତାର, ବିକ୍ରୟ ଏବଂ ବିପଣନ, କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାନ ଏବଂ ବସ୍ତୁ ସୂଚୀ ପାଇଁ କମ୍ପାନୀରେ ହେଉଥିବା ଏକ ଆର୍ଥିକ ନିବେଶ ଅଟେ. ଅନେକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ତୃତୀୟ ପକ୍ଷରୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ଉତ୍ଥାପନ ନ କରିବାକୁ ଚୟନ କରନ୍ତି ଏବଂ କେବଳ ସେମାନଙ୍କ ସଂସ୍ଥାପକମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ (ଋଣ ଓ ଇକ୍ୱିଟି କମ କରିବାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ). ଯାହାହେଉ, ବିଶେଷ ଭାବରେ ଅଧିକାଂଶ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକର ବିକାଶ ହେଲେ ଓ ନିଜର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସଂଚାଳନ ର ଆକାରକୁ ବୃଦ୍ଧି କଲେ ସେମାନେ ନିଜର ପାଣ୍ଠି ଉତ୍ଥାପନ କରିଥାନ୍ତି. ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଫଣ୍ଡିଂ ପାଇଁ ଏହି ପୃଷ୍ଠା ଆପଣଙ୍କ ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ଗାଇଡ୍ ହେବ. 

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି କାହିଁକି ଆବଶ୍ୟକ

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ, କିଛି କିମ୍ବା ନିମ୍ନଲିଖିତ ସମସ୍ତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଣ ର ଆବଶ୍ୟକତା ହୋଇପାରେ. ଏହା ମହତ୍ତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ଯେ ଜଣେ ଉଦ୍ୟୋଗୀ କାହିଁକି ପାଣ୍ଠି ଉତ୍ଥାପନ କରୁଛନ୍ତି ତାହା ବିଷୟରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଅଟନ୍ତି. ପ୍ରତିଷ୍ଠାତାମାନେ ନିବେଶକମାନଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଏକ ସବିଶେଷ ଆର୍ଥିକ ଓ ବ୍ୟବସାୟ ଯୋଜନା ଥିବା ଆବଶ୍ୟକ.

Prototype Creation ପ୍ରୋଟୋଟାଇପ୍ ତିଆରି
Product Development ପ୍ରଡକ୍ଟ ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ
Team Hiring ଟିମ୍ ନିଯୁକ୍ତି
Working Capital କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ପୁଞ୍ଜି
Legal and Consulting Services ଆଇନଗତ ଏବଂ ପରାମର୍ଶ ସେବା
Raw Material and Equipment's କଞ୍ଚା ସାମଗ୍ରୀ ଓ ଉପକରଣ
Licenses and Certifications ଲାଇସେନ୍ସ ଓ ସାର୍ଟିଫିକେସନ୍
Marketing and Sales ମାର୍କେଟିଙ୍ଗ ଏବଂ ବିକ୍ରି
Office Space and  Admin Expenses ଅଫିସ୍ ସ୍ପେସ୍ ଏବଂ ଆଡମିନ୍ ଖର୍ଚ୍ଚ

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଫଣ୍ଡିଂ ର ପ୍ରକାର

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକର ସ୍ତର ଏବଂ ଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ ଉତ୍ସ

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ର ଅନେକ ଉତ୍ସ ଉପଲବ୍ଧ ଅଛି. ଯାହାହେଉ, ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ସାଧାରଣତଃ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର କାର୍ଯ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ସହିତ ମେଳ ଖାଉଥିବା ଆବଶ୍ୟକ. ଦୟାକରି ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ ଯେ ବାହ୍ୟ ଉତ୍ସରୁ ପାଣ୍ଠି ଉତ୍ଥାପନ କରିବା ଗୋଟିଏ ଥର ବ୍ୟବହାର କରି ପାରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅଟେ ଏବଂ ଏହାକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାରେ ସହଜରେ 6 ମାସ ସମୟ ଲାଗିପାରେ.

ବିଚାର ସୃଷ୍ଟି

ଏହା ସେହି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଅଟେ, ଯେଉଁଠାରେ ଉଦ୍ୟୋଗୀଙ୍କ ପାଖରେ ଗୋଟିଏ ବିଚାର ଅଛି ଓ ଏହାକୁ ଜୀବନକୁ ଆଣିବା ଉପରେ କାମ କରୁଛି. ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ଆବଶ୍ୟକ ଟଙ୍କାର ପରିମାଣ ସାଧାରଣତଃ କମ ହୋଇଥାଏ. ଏହା ସହିତ, ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଜୀବନଚକ୍ରର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ପାଣ୍ଠି ସଂଗ୍ରହ ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ ଓ ଅଧିକାଂଶ ଅନୌପଚାରିକ ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଉପଲବ୍ଧ ଅଛି.

ପ୍ରି-ସିଡ୍ ଷ୍ଟେଜ୍

ବୁଟଷ୍ଟ୍ରାପିଙ୍ଗ/ସେଲ୍ଫ-ଫାଇନାନ୍ସିଙ୍ଗ:

ଏକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କୁ ବୁଟ୍ ଷ୍ଟ୍ରେପ୍ କରିବା ଅର୍ଥ ହେଉଛି ବ୍ୟବସାୟକୁ ଅତି କମ୍ କିମ୍ବା କୌଣସି ଉଦ୍ୟୋଗ ପୁଞ୍ଜି କିମ୍ବା ବାହ୍ୟ ନିବେଶ ବିନା ବୃଦ୍ଧି କରିବା. ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ପରିଚାଳନା ଓ ବିସ୍ତାର କରିବା ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କର ସଞ୍ଚୟ ଓ ରାଜସ୍ୱ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବା. ଅଧିକାଂଶ ଉଦ୍ୟୋଗୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ପ୍ରଥମ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ଅଟେ, କାରଣ ଆପଣଙ୍କ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ପାଣ୍ଠି ଫେରସ୍ତ କରିବା କିମ୍ବା ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ କମ କରିବା ପାଇଁ କୌଣସି ଚାପ ନାହିଁ.

ବନ୍ଧୁ ଏବଂ ପରିବାର

ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପାଣ୍ଠିଯୋଗାଣର ଏକ ସାଧାରଣ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିବା ଚ୍ୟାନେଲ୍ ଅଟେ. ନିବେଶର ଏହି ଉତ୍ସର ମୁଖ୍ୟ ଲାଭ ହେଉଛି ଉଦ୍ୟୋଗୀ ଓ ନିବେଶକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ସ୍ତରର ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି.

ବ୍ୟବସାୟ ଯୋଜନା/ପିଚିଙ୍ଗ୍ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ

ଏହା ହେଉଛି ପୁରସ୍କାର ଟଙ୍କା/ଅନୁଦାନ/ଆର୍ଥିକ ଲାଭ ଯାହାକି ଅନୁଷ୍ଠାନ କିମ୍ବା ସଂଗଠନ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ ଯାହାକି ବ୍ୟବସାୟ ଯୋଜନା ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଓ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ୍ ସଞ୍ଚାଳନ କରିଥାଏ. ଯଦିଓ ଅର୍ଥର ପରିମାଣ ସାଧାରଣତଃ ଅଧିକ ନୁହେଁ, ତଥାପି ଏହା ସାଧାରଣତଃ ବିଚାର ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ. ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ କଣ ପାର୍ଥକ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ତାହା ଏକ ଭଲ ବ୍ୟବସାୟ ଯୋଜନା ଅଟେ.

ବୈଧତା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ

ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ଏକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ଏକ ପ୍ରୋଟୋଟାଇପ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି ଏବଂ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ଉତ୍ପାଦ କିମ୍ବା ସେବାର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଚାହିଦାକୁ ମାନ୍ୟ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ. ଏହାକୁ ‘ପ୍ରୁଫ୍ ଅଫ୍ କନସେପ୍ଟ (ପିଓସି)’ ଆୟୋଜନ କରିବା କୁହାଯାଏ, ଯାହା କି ପରେ ବଡ ବଜାର ଆରମ୍ଭ ହେବ.

ସିଡ୍ ଷ୍ଟେଜ୍

ଏକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କୁ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ପରୀକ୍ଷଣ ଆୟୋଜନ କରିବା, କିଛି ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଗ୍ରାହକ ମାନଙ୍କ ଉପରେ ଉତ୍ପାଦ ପରୀକ୍ଷା କରିବା, ଅନବୋର୍ଡ ଉପଦେଷ୍ଟା ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପରୀକ୍ଷଣ କରିବା ଏବଂ ଏକ ଔପଚାରିକ ଦଳ ନିର୍ମାଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ଯାହା ପାଇଁ ଏହା ନିମ୍ନଲିଖିତ ପାଣ୍ଠିଯୋଗାଣ ଉତ୍ସ ଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ୱେଷଣ କରିପାରିବ:

ଇନକ୍ୟୁବେଟର୍:

ଇନକ୍ୟୁବେଟର୍ ହେଉଛି ସଂଗଠନ ଯାହାକି ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ନିର୍ମାଣ ଓ ଆରମ୍ଭ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସହିତ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି. ଇନକ୍ୟୁବେଟର୍ ଗୁଡ଼ିକ କେବଳ ଅନେକ ମୂଲ୍ୟ ବର୍ଦ୍ଧିତ ସେବା (କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାନ, ଉପଯୋଗିତା, ପ୍ରଶାସନ ଓ ଆଇନଗତ ସହାୟତା ଇତ୍ୟାଦି) ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ନାହିଁ, ସେମାନେ ସାଧାରଣତଃ ଅନୁଦାନ/ଋଣ/ଇକ୍ୟୁଟି ନିବେଶ ମଧ୍ୟ କରନ୍ତି. ଆପଣ ଇନକ୍ୟୁବେଟର୍ ଗୁଡ଼ିକର ତାଲିକା ଦେଖିପାରିବେ ଏବଂ ଏଠାରେ.

ସରକାରୀ ଋଣ ଯୋଜନା

ଆଶାୟୀ ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନଙ୍କୁ ବନ୍ଧକ-ମୁକ୍ତ ଋଣ ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର କିଛି ଋଣ ଯୋଜନା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି ଓ ସେମାନଙ୍କୁ କମ୍ ଖର୍ଚ୍ଚ ପୁଞ୍ଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି, ଯେପରିକି ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ସିଡ୍ ଫଣ୍ଡ ସ୍କିମ୍ ଏବଂ ଏସଆଇଡିବିଆଇ ଫଣ୍ଡ ଅଫ୍ ଫଣ୍ଡ. ସରକାରୀ ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକର ଏକ ତାଲିକା ଏଠାରେ ମିଳିପାରିବ.

ଆଞ୍ଜେଲ ନିବେଶକ

ଆଞ୍ଜେଲ୍ ନିବେଶକ ହେଉଛି ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ଯିଏ ଇକ୍ୱିଟି ପାଇଁ ବଦଳରେ ଉଚ୍ଚ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକରେ ନିଜର ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରନ୍ତି. ଏହା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ଆଞ୍ଜେଲ୍ ନେଟୱର୍କ, ମୁମ୍ବାଇ ଆଞ୍ଜେଲ୍, ଲିଡ୍ ଆଞ୍ଜେଲ୍, ଚେନ୍ନାଇ ଆଞ୍ଜେଲ୍ ଇତ୍ୟାଦି କିମ୍ବା ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ଶିଳ୍ପ ଜଗତର ଆଞ୍ଜେଲ୍ ନେଟୱର୍କ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତୁ. ଆପଣ ନେଟୱର୍କ ପେଜ୍ ଜରିଆରେ ନିବେଶକମାନଙ୍କ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିପାରିବେ.

କ୍ରାଉଡଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ

କ୍ରାଉଡଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ ଜରିଆରେ ଅନେକ ସଂଖ୍ୟକ ଲୋକ ମାନଙ୍କ ଠାରୁ ଟଙ୍କା ଉତ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥାଏ ଯେଉଁମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅପେକ୍ଷାକୃତ ଛୋଟ ପରିମାଣର ଟଙ୍କା ଯୋଗଦାନ କରନ୍ତି. ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଅନଲାଇନ୍ କ୍ରାଉଡଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ମାଧ୍ୟମରେ କରାଯାଏ.

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଟ୍ରାକ୍ସନ

ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଟ୍ରାକ୍ସନ୍ ସ୍ତରରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ଉତ୍ପାଦ କିମ୍ବା ସେବା ବଜାରରେ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଛି. ଗ୍ରାହକ ଆଧାର, ରାଜସ୍ୱ, ଆପ୍ ଡାଉନଲୋଡ୍ ଇତ୍ୟାଦି ଭଳି ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ ସଙ୍କେତକ ଗୁଡ଼ିକ ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଇଥାଏ.

ସିରିଜ୍ ଏ ଷ୍ଟେଜ୍

ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥିବା ସାଧାରଣ ଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ଉତ୍ସ ଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି:

ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ୍ ଫଣ୍ଡ

ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ (ଭିସି) ପାଣ୍ଠି ପେଶାଦାର ଭାବେ ପରିଚାଳିତ ନିବେଶ ପାଣ୍ଠି ଅଟେ ଯାହାକି ବିଶେଷ ରୂପରେ ଉଚ୍ଚ-ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଥିବା ଷ୍ଟାର୍ଟଅପରେ ନିବେଶ କରିଥାଏ. ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭିସି ଫଣ୍ଡ ରେ ଏହାର ନିବେଶ ଥେସିସ୍ ଅଛି - ପସନ୍ଦିତ କ୍ଷେତ୍ର, ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ସ୍ତର ଏବଂ ଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ରାଶି - ଯାହାକି ଆପଣଙ୍କ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ସହିତ ମିଶିବା ଉଚିତ୍. ଭିସି ଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କର ନିବେଶ ପାଇଁ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇକ୍ୱିଟି କୁ ଫେରସ୍ତ କରନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ନିବେଶ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକର ମାର୍ଗଦର୍ଶନରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ସଂପୃକ୍ତ ହୁଅନ୍ତି.

ବ୍ୟାଙ୍କ/ନନ୍-ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ ଫାଇନାନ୍ସିଆଲ୍ କମ୍ପାନୀ (NBFCs)

ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ବ୍ୟାଙ୍କ ଓ ଏନବିଏଫସି ଗୁଡ଼ିକରୁ ଔପଚାରିକ ଋଣ ଉତ୍ଥାପନ କରାଯାଇପାରିବ କାରଣ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ବଜାର ଟ୍ରାକ୍ସନ୍ ଓ ରାଜସ୍ୱ ଦେଖାଇ ପାରିବ ଯାହାଦ୍ୱାରା ସୁଧ ଦେୟ ବାଧ୍ୟତା ଗୁଡ଼ିକୁ ଅର୍ଥ ପ୍ରଦାନ କରିବାର ନିଜର କ୍ଷମତା ପ୍ରମାଣିତ କରାଯାଇପାରିବ. ଏହା ବିଶେଷ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ପୁଞ୍ଜି ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ଅଟେ. କେତେକ ଉଦ୍ୟୋଗୀ ଇକ୍ୱିଟି ଉପରେ ଋଣ କୁ ପସନ୍ଦ କରିପାରନ୍ତି କାରଣ ଋଣ ପାଣ୍ଠି ଇକ୍ୱିଟି ଅଂଶକୁ ହ୍ରାସ କରେ ନାହିଁ.

ଭେଞ୍ଚର ଡେବ୍ଟ ଫଣ୍ଡ

ଭେଞ୍ଚର ଡେବ୍ଟ ଫଣ୍ଡ ହେଉଛି ପ୍ରାଇଭେଟ ନିବେଶ ଫଣ୍ଡ ଯାହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଋଣ ଆକାରରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକରେ ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରିଥାଏ. ଋଣ ପାଣ୍ଠି ସାଧାରଣତଃ ଆଞ୍ଜେଲ୍ କିମ୍ବା ଭିସି ରାଉଣ୍ଡ ସହିତ ନିବେଶ କରେ.

ସ୍କେଲିଙ୍ଗ୍

ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ବଜାରର ବିକାଶ ଦର ରେ ଦ୍ରୁତ ଅନୁଭବ କରୁଛି ଓ ରାଜସ୍ୱ ବୃଦ୍ଧି କରୁଛି.

ସିରିଜ୍ ବି, ସି, ଡି ଏବଂ ଇ

ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ସାଧାରଣ ପାଣ୍ଠିଯୋଗାଣ ଉତ୍ସଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି:

ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ୍ ଫଣ୍ଡ

ନିବେଶରେ ବଡ ଟିକେଟ୍ ଆକାର ଥିବା ଭିସି ଫଣ୍ଡ ବିଳମ୍ବିତ ସ୍ତରର ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ପାଣ୍ଠିଯୋଗାଣ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ. ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବଜାର ଆକର୍ଷଣ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପରେ ହିଁ ଏହି ଫଣ୍ଡ ଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ କରିବା ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଉଛି. ଭିସି ଗୁଡ଼ିକର ଏକ ସମୂହ ଏକାଠି ଆସିପାରେ ଏବଂ ଏକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କୁ ମଧ୍ୟ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଣ କରିପାରେ.

ପ୍ରାଇଭେଟ୍ ଇକ୍ୟୁଟି/ଇନଭେଷ୍ଟମେଣ୍ଟ ଫାର୍ମ

ବେସରକାରୀ ଇକ୍ୱିଟି / ନିବେଶ ଫାର୍ମ ସାଧାରଣତଃ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ପାଣ୍ଠିଯୋଗାଣ କରେ ନାହିଁ, ତେବେ କିଛି ବେସରକାରୀ ଇକ୍ୱିଟି ଓ ନିବେଶ ଫାର୍ମ ଦ୍ରୁତ ଅଭିବୃଦ୍ଧିଶୀଳ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଉଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ନିରନ୍ତର ବିକାଶ ରେକର୍ଡ ବଜାୟ ରଖିଛନ୍ତି.

ବାହାରକୁ ବାହାରିବାର ବିକଳ୍ପ

ମର୍ଜର୍ ଓ ଅଧିଗ୍ରହଣ

ନିବେଶକ ପୋର୍ଟଫୋଲିଓ କମ୍ପାନୀକୁ ବଜାରରେ ଅନ୍ୟ ଏକ କମ୍ପାନୀକୁ ବିକ୍ରି କରିବା ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରନ୍ତି. ମୂଲ ରୂପରେ, ଏହା ଅନ୍ୟ ଏକ କମ୍ପାନୀ ସହିତ ମିଶି ଏହାକୁ ଅଧିଗ୍ରହଣ (କିମ୍ବା ଏହାର ଅଂଶ) କିମ୍ବା ଅଧିଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଦ୍ୱାରା (ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କିମ୍ବା ଆଂଶିକ ଭାବରେ) ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ.

ଇନିସିଆଲ୍ ପବ୍ଲିକ୍ ଅଫରିଙ୍ଗ (IPO)

ଆଇପିଓ ସେହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ସୂଚିତ କରେ ଯେଉଁଠାରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଷ୍ଟକ୍ ମାର୍କେଟ୍ ରେ ଏକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ସୂଚୀବଦ୍ଧ ହୋଇଥାଏ. ଯେହେତୁ ସାର୍ବଜନିକ ସୂଚୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବୈଧାନିକ ଔପଚାରିକତା ସହିତ ବିସ୍ତାର ପୂର୍ବକ ଉତ୍ତର ଦେଇଥାଏ, ତେଣୁ ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ଲାଭ ର ଏକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଟ୍ରାକ୍ ରେକର୍ଡ ସହିତ କରାଯାଇଥାଏ ଯାହାକି ଏକ ନିରନ୍ତର ସ୍ଥାନରେ ଆଗକୁ ବଢୁଛନ୍ତି.

ଶେୟାର୍ ବିକ୍ରି ହେଉଛି

ନିବେଶକମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଇକ୍ୱିଟି କିମ୍ବା ଶେୟାର୍ ଅନ୍ୟ ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ୍ କିମ୍ବା ପ୍ରାଇଭେଟ୍ ଇକ୍ୱିଟି ଫାର୍ମ କୁ ବିକ୍ରି କରିପାରିବେ.

ବାଏବ୍ୟାକ୍

ଯଦି ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ମାନଙ୍କର କ୍ରୟ କରିବା ପାଇଁ ତରଳ ସମ୍ପତ୍ତି ରହିଥାଏ ଓ ସେମାନଙ୍କର କମ୍ପାନୀ ର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପୁଣି ଥରେ ହାସଲ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କୁ ଫଣ୍ଡ/ନିବେଶକ ମାନଙ୍କ ଠାରୁ ସେମାନଙ୍କର ସେୟାର ଗୁଡ଼ିକୁ ମଧ୍ୟ ଫେରସ୍ତ କରିପାରିବେ.

ଡିଷ୍ଟ୍ରେସ୍‌ଡ ସେଲ୍

ଗୋଟିଏ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କମ୍ପାନୀ ପାଇଁ ଆର୍ଥିକ ରୂପରେ ଚାପଯୁକ୍ତ ସମୟରେ, ନିବେଶକମାନେ ବ୍ୟବସାୟକୁ ଅନ୍ୟ ଏକ କମ୍ପାନୀ କିମ୍ବା ଆର୍ଥିକ ସଂସ୍ଥାକୁ ବିକ୍ରି କରିବା ପାଇଁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରନ୍ତି.

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ପାଣ୍ଠି ସଂଗ୍ରହ ପାଇଁ ସୋପାନ

ଉଦ୍ୟୋଗୀଙ୍କୁ ପ୍ରୟାସ କରିବା ପାଇଁ ନିଜ ମନ ରୁ ଇଚ୍ଛା ଥିବା ଉଚିତ୍ ଓ ଏକ ସଫଳ ପାଣ୍ଠି ଉତ୍ଥାପନ ରାଉଣ୍ଡ ଆବଶ୍ୟକ କରୁଥିବା ଧୈର୍ଯ୍ୟ ତାଙ୍କ ଭିତରେ ଥିବା ଉଚିତ. ପାଣ୍ଠି ଉତ୍ଥାପନ ପ୍ରକ୍ରିୟା କୁ ନିମ୍ନଲିଖିତ ସୋପାନ ଗୁଡ଼ିକରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇ ପାରିବ:

କାହିଁକି ପାଣ୍ଠି ଆବଶ୍ୟକ, ଏବଂ ସଠିକ୍ ପରିମାଣ ଉତ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ହେବ, ତାହା ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କୁ ଆକଳନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକତା ଅଟେ. ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଆଗାମୀ 2, 4, ଓ 10 ବର୍ଷ ରେ କଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି, ତାହା ସମ୍ବନ୍ଧିତ ସ୍ପଷ୍ଟ ସମୟସୀମା ସହିତ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଏକ ମାଇଲଷ୍ଟୋନ୍ ଆଧାରିତ ଯୋଜନା ବିକଶିତ କରିବା ଉଚିତ. ଏକ ଆର୍ଥିକ ପୂର୍ବାନୁମାନ ହେଉଛି ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟ ଅବଧିରେ କମ୍ପାନୀ ବିକାଶର ଏକ ସାବଧାନତାର ସହ ନିର୍ମିତ ପ୍ରକଳ୍ପ, ଯାହାକି ପ୍ରସ୍ତାବିତ ବିକ୍ରୟ ତଥ୍ୟ ସହିତ ବଜାର ଓ ଆର୍ଥିକ ସୂଚକ ଗୁଡ଼ିକୁ ବିଚାରକୁ ନେଇଥାଏ. ଉତ୍ପାଦନର ମୂଲ୍ୟ, ପ୍ରୋଟୋଟାଇପ୍ ବିକାଶ, ଗବେଷଣା, ଉତ୍ପାଦନ ଇତ୍ୟାଦି ଭଲ ଭାବରେ ଯୋଜନା କରାଯିବା ଉଚିତ. ଏହା ଆଧାରରେ, ନିବେଶର ପରବର୍ତ୍ତୀ ରାଉଣ୍ଡ କଣ ହେବ ତାହା ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିପାରିବେ.

ପାଣ୍ଠିର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଯେତେବେଳେ ମହତ୍ତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ, ସେତେବେଳେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ପାଣ୍ଠି ଉତ୍ଥାପନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛି କି ନାହିଁ ତାହା ବୁଝିବା ମଧ୍ୟ ମହତ୍ତ୍ଵପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ. କୌଣସି ମଧ୍ୟ ନିବେଶକ ଆପଣଙ୍କୁ ଗମ୍ଭୀରତା ପୂର୍ବକ ନେବେ ଯଦି ସେ ଆପଣଙ୍କର ରାଜସ୍ୱ ଅନୁମାନ ଗୁଡ଼ିକ ଓ ତାହାର ରିଟର୍ଣ୍ଣ ବିଷୟରେ ଆଶ୍ଵସ୍ତ ଥିବେ. ନିବେଶକମାନେ ସାଧାରଣତଃ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ନିବେଶକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକରେ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଗୁଡ଼ିକ ଖୋଜୁଛନ୍ତି:

  • ରାଜସ୍ୱ ବିକାଶ ଏବଂ ବଜାର ର ସ୍ଥିତି
  • ନିବେଶ ଉପରେ ଅନୁକୂଳ ରିଟର୍ନ
  • ବିସ୍ତାରିତ ଓ ଲାଭପ୍ରଦତା ପାଇଁ ସମୟ
  • ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ଅଦ୍ଵିତୀୟତା ଏବଂ ପ୍ରତିଯୋଗୀତାମୂଳକ ସୁବିଧା
  • ଉଦ୍ୟୋଗୀ ମାନଙ୍କର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଓ ଭବିଷ୍ୟତର ଯୋଜନା
  • ବିଶ୍ଵାସନୀୟ, ଭାବୁକ ଓ ପ୍ରତିଭାଶାଳୀ ଟିମ୍

ଏକ ପିଚଡେକ୍ ହେଉଛି ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ବିଷୟରେ ଏକ ସବିଶେଷ ଉପସ୍ଥାପନା ଯାହା ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ସମସ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିଗ ଗୁଡ଼ିକର ରୂପରେଖା ଦେଇଥାଏ. ଏକ ଉତ୍ତମ କାହାଣୀ କହିବା ବିଷୟରେ ଏକ ନିବେଶକ ପିଚ୍ ତିଆରି କରିବା ଅଟେ. ଆପଣଙ୍କର ପିଚ୍ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ଲାଇଡ୍ ର ଏକ ସିରିଜ୍ ନୁହେଁ କିନ୍ତୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଏଲିମେଣ୍ଟ ସହିତ ସଂଯୁକ୍ତ ହେଉଥିବା ଏକ କାହାଣୀ ଭଳି ପ୍ରବାହିତ ହେବା ଉଚିତ. ଆପଣ ନିଜର ପିଚଡେକ୍ ରେ ଯାହା ସାମିଲ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ତାହା ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଛି

ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲିଷ୍ଟ ଫାର୍ମ ରେ ଏକ ନିବେଶ ଥିସିସ୍ ଅଛି ଯାହାକି ଏକ ରଣନୀତି ଅଟେ ଯାହାକି ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲିଷ୍ଟ ଫଣ୍ଡ ଅନୁସରଣ କରେ. ନିବେଶ ଥେସିସ୍ ପର୍ଯ୍ୟାୟ, ଭୌଗୋଳିକ କ୍ଷେତ୍ର, ନିବେଶର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଓ ଫାର୍ମର ବିଭେଦନକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିଥାଏ. ଆପଣ କମ୍ପାନୀର ୱେବସାଇଟ୍, ବ୍ରୋଚର୍ ଓ ପାଣ୍ଠି ବିବରଣୀ ଗୁଡ଼ିକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଦେଖି କମ୍ପାନୀର ନିବେଶ ଥେସିସ୍ କୁ ଅନୁମାନ କରିପାରିବେ. ସଠିକ୍ ନିବେଶକଙ୍କ ସେଟ୍ କୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ, ଏହା ଆବଶ୍ୟକ ଗବେଷଣା ନିବେଶ ଥେସିସ୍, ବଜାରରେ ସେମାନଙ୍କର ପୂର୍ବ ନିବେଶ, ଏବଂ ଯେଉଁ ଉଦ୍ୟୋଗୀମାନେ ସଫଳତାର ସହ ଇକ୍ୱିଟି ଫଣ୍ଡିଂ ଉତ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ସହିତ କଥା ହୁଅନ୍ତୁ. ଏହି ଅଭ୍ୟାସ ଆପଣଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ:

  • ସକ୍ରିୟ ନିବେଶକମାନଙ୍କୁ ଚିହ୍ନଟ କରନ୍ତୁ
  • ସେମାନଙ୍କର କ୍ଷେତ୍ର ପ୍ରାଥମିକତା
  • ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥାନ
  • ପାଣ୍ଠିଯୋଗାଣର ହାରାହାରି ଟିକେଟ୍ ଆକାର 
  • ନିବେଶ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ନିବେଶ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ଏନଗେଜମେଣ୍ଟ ଓ ମେଣ୍ଟରସିପ୍ ର ସ୍ତର

ପିଚିଙ୍ଗ୍ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ନିବେଶକମାନଙ୍କ ସହ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଉତ୍ତମ ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ. ପିଚଡେକ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ଆଞ୍ଜେଲ୍ ନେଟୱର୍କ ଏବଂ ଭିସି ସହିତ ସେମାନଙ୍କର କଣ୍ଟାକ୍ଟ ଥିବା ଇମେଲ୍ ଆଇଡି ଗୁଡ଼ିକରେ ସେୟାର କରାଯାଇ ପାରିବ.

 

ଆଞ୍ଜେଲ୍ ନେଟୱର୍କ ଓ ଭିସି ଗୁଡ଼ିକ କୌଣସି ମଧ୍ୟ ଇକ୍ୱିଟି ଡିଲ୍ କୁ ଅନ୍ତିମ ରୂପ ଦେବା ପୂର୍ବରୁ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦେୟ ପରିଚାଳନା କରିଥାଏ. ସେମାନେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ପୂର୍ବ ଆର୍ଥିକ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ଓ ଟିମ୍ ର ପରିଚୟ ତଥା ପୃଷ୍ଠଭୂମିକୁ ଦେଖିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି. ବିକାଶ ଓ ବଜାର ସଂଖ୍ୟା ଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପର୍କରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ଦାବି ଗୁଡ଼ିକୁ ଯାଞ୍ଚ କରାଯାଇପାରିବ ଓ ଏହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ କରାଯାଇଥାଏ ଯେ, ନିବେଶକ ପୂର୍ବରୁ କୌଣସି ଆପତ୍ତିଜନକ ଗତିବିଧି ଚିହ୍ନଟ କରିପାରିବ. ଯଦି ଦେୟ ପରିଶ୍ରମ ସଫଳ ହୋଇଥାଏ, ତେବେ ଫଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ କୁ ଅନ୍ତିମ ରୂପ ଦିଆଯାଏ ଓ ପାରସ୍ପରିକ ଭାବରେ ସହମତ ସର୍ତ୍ତ ଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ କରାଯାଏ.

ଗୋଟିଏ ବୁଝାମଣାର ଆରମ୍ଭ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଗୋଟିଏ ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ ଫାର୍ମ ଦ୍ୱାରା ‘‘ଅଣ-ବନ୍ଧନକାରୀ’’ ପ୍ରସ୍ତାବଗୁଡ଼ିକର ତାଲିକାକୁ ଗୋଟିଏ ଟର୍ମ ଶିଟ୍ କୁହାଯାଇଥାଏ. ଏହା ନିବେଶକାରୀ ଫାର୍ମ/ନିବେଶକ ଏବଂ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପୃକ୍ତି ବୁଝାମଣାର ମୁଖ୍ୟ ବିନ୍ଦୁଗୁଡ଼ିକର ସାରାଂଶ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ. ଭାରତରେ ଏକ ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ ଦେଣନେଣ ପାଇଁ ଏକ ଟର୍ମଶିଟ୍ ସାଧାରଣତଃ ଚାରୋଟି ସଂରଚନାଗତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିଶିଷ୍ଟ: ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ, ନିବେଶ ସଂରଚନା, ପରିଚାଳନା ସଂରଚନା ଏବଂ ଶେଷରେ ଅଂଶଧନ ପୁଞ୍ଜିରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ.

  • ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ହେଉଛି କମ୍ପାନୀର ସମୁଦାୟ ମୂଲ୍ୟ ଯାହାକି ଜଣେ ପେଶାଦାର ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନକର୍ତ୍ତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆକଳନ କରାଯାଇଥାଏ. ଏକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କମ୍ପାନୀକୁ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରିବାର ବିଭିନ୍ନ ପଦ୍ଧତି ଅଛି, ଯେପରିକି କଷ୍ଟ ଟୁ ଡୁପ୍ଲିକେଟ୍ ଅପ୍ରୋଚ୍, ମାର୍କେଟ୍ ମଲ୍ଟିପଲ୍ ଅପ୍ରୋଚ୍, ଡିସକାଉଣ୍ଟେଡ୍ କ୍ୟାଶ୍ ଫ୍ଲୋ (ଡିସିଏଫ) ଆନାଲିସିସ୍ ଏବଂ ଭାଲ୍ୟୁଏସନ୍-ବାଇ-ଷ୍ଟେଜ୍ ଅପ୍ରୋଚ୍. ନିବେଶକମାନେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ର ନିବେଶ ର ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଓ ବଜାର ପରିପକ୍ୱତା ଆଧାରରେ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ଚୟନ କରନ୍ତି.

  • ନିବେଶ ସଂରଚନା

ଏହା ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ରେ ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ୍ ନିବେଶର ପଦ୍ଧତିକୁ ପରିଭାଷିତ କରିଥାଏ, ଏହା ଇକ୍ୱିଟି, ଋଣ କିମ୍ବା ଉଭୟ ର ମିଶ୍ରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ହୋଇଥାଏ.

  • ପରିଚାଳନା ସଂରଚନା

ଟର୍ମ ଶିଟ୍ କମ୍ପାନୀର ପରିଚାଳନା ସଂରଚନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ବୋର୍ଡ ଅଫ୍ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଓ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ନିଯୁକ୍ତି ଓ ଅପସାରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସାମିଲ ଅଟେ.

  • ଶେୟାର୍ କ୍ୟାପିଟାଲ୍ ରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକରେ ସମସ୍ତ ନିବେଶକ ମାନଙ୍କର ସେମାନଙ୍କର ନିବେଶ ସମୟସୀମା ରହିଛି, ଏବଂ ସେହି ଅନୁସାରେ ସେମାନେ ପାଣ୍ଠିର ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରସ୍ଥାନ ବିକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକର ବିଶ୍ଳେଷଣ କରିବା ସମୟରେ ନମନୀୟତା ଚାହୁଁଛନ୍ତି. ଟର୍ମ ଶିଟ୍ କମ୍ପାନୀର ଶେୟାର ପୁଞ୍ଜିରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ ପାଇଁ ଅଂଶୀଦାରଙ୍କ ଅଧିକାର ଓ ଦାୟିତ୍ୱ ଗୁଡ଼ିକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରିଥାଏ.

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ରେ ନିବେଶକମାନେ କଣ ଖୋଜୁଛନ୍ତି? 

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ମାନଙ୍କରେ ନିବେଶକମାନେ କାହିଁକି ନିବେଶ କରିବେ? 

ନିବେଶକମାନେ ମୁଖ୍ୟତଃ ସେମାନଙ୍କର ନିବେଶ ସହିତ କମ୍ପାନୀର ଏକ ଅଂଶ କିଣିଥାନ୍ତି. ସେମାନେ ଇକ୍ୱିଟି ପାଇଁ ବଦଳରେ ପୁଞ୍ଜି ଲଗାଉଛନ୍ତି: ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ରେ ମାଲିକାନା ର ଏକ ଅଂଶ ଓ ଏହାର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଭବିଷ୍ୟତର ଲାଭ ପାଇଁ ଅଧିକାର. ନିବେଶକମାନେ ସେମାନେ ନିବେଶ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ସହିତ ଏକ ଭାଗିଦାରୀତା ଗଠନ କରନ୍ତି; ଯଦି କମ୍ପାନୀ ଏକ ଲାଭ ବଦଳାନ୍ତି, ତେବେ ନିବେଶକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ରେ ସେମାନଙ୍କର ଇକ୍ୱିଟି ପରିମାଣ ସହ ଅନୁପାତରେ ରିଟର୍ନ କରିଥାନ୍ତି; ଯଦି ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ବିଫଳ ହୁଏ, ତେବେ ନିବେଶକ ସେମାନେ ନିବେଶ କରିଥିବା ଟଙ୍କା ହରାଇଥାନ୍ତି.

ନିବେଶକମାନେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକରୁ ନିବେଶ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କର ଲାଭ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରସ୍ଥାନ ସାଧନ ମାଧ୍ୟମରେ ହାସଲ କରିଥାନ୍ତି. ମୁଖ୍ୟତଃ, ଭିସି ଫାର୍ମ ଏବଂ ଉଦ୍ୟମୀମାନେ ନିବେଶ ଆଲୋଚନା ଆରମ୍ଭରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରସ୍ଥାନ ବିକଳ୍ପ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ଉଚିତ୍‌. ଭଲ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା, ଉଚ୍ଚ-ବୃଦ୍ଧିର ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଯାହାର ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ପ୍ରବନ୍ଧନ ଓ ସାଂଗଠନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅଛି, ତାହା ଅନ୍ୟ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ତୁଳନାରେ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରସ୍ଥାନ-ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଧିକ ଥାଏ. ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ ଏବଂ ଘରୋଇ ଇକ୍ୟୁଟି ଫଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକ ପାଣ୍ଠିର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ଶେଷ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ସେମାନଙ୍କର ସମସ୍ତ ନିବେଶରୁ ପ୍ରସ୍ଥାନ କରିବା ଉଚିତ୍‌.

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ପାଣ୍ଠିଯୋଗାଣ ସହାୟତା

ଏସଆଇଡିବିଆଇ ଫଣ୍ଡ ଅଫ୍ ଫଣ୍ଡସ ସ୍କିମ୍

ପୁଞ୍ଜି ଉପଲବ୍ଧତା ବୃଦ୍ଧି କରିବା ସହିତ ବେସରକାରୀ ନିବେଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତ ସରକାର ₹ 10,000 କୋଟିର ପାଣ୍ଠି ଗଠନ କରିଛନ୍ତି ଓ ଏହାଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇକୋସିଷ୍ଟମର ବିକାଶକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିଛନ୍ତି. ଏହି ପାଣ୍ଠି କ୍ୟାବିନେଟ୍ ଦ୍ୱାରା ଅନୁମୋଦିତ ଏବଂ ଉଦ୍ୟୋଗ ଓ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବ୍ୟାପାର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ବିଭାଗ (ଡିପିଆଇଆଇଟି) ଦ୍ୱାରା ଜୁନ୍ 2016 ରେ ସ୍ଥାପିତ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି (ଏଫଏଫଏସ) ଭାବରେ ସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିଲା . ଏଫଏଫଏସ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକରେ ସିଧାସଳଖ ନିବେଶ କରନ୍ତି ନାହିଁ କିନ୍ତୁ ଏସଇବିଆଇ ପଞ୍ଜୀକୃତ ବିକଳ୍ପ ନିବେଶ ପାଣ୍ଠି (ଏଆଇଏଫ) କୁ ପୁଞ୍ଜି ଯୋଗାଇଥାଏ, ଯାହାକୁ ଦଲିଲ ପାଣ୍ଠି ରୂପରେ ଜଣାଯାଇଥାଏ, ଯାହାକି ଉଚ୍ଚ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକରେ ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରିଥାଏ. ସିଡବି କୁ ଡଟର୍ ଫଣ୍ଡ୍ ଗୁଡ଼ିକର ଚୟନ ମାଧ୍ୟମରେ ଓ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ ପୁଞ୍ଜି ବିତରଣ ଉପରେ ନଜର ରଖିବା ମାଧ୍ୟମରେ ଏଫଏଫଏସ କୁ ପରିଚାଳନା କରିବାର ମ୍ୟାଣ୍ଡେଟ୍ ଦିଆଯାଇଛି. ଫଣ୍ଡ ଅଫ୍ ଫଣ୍ଡଗୁଡ଼ିକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକରେ ନିବେଶ କରିବା ପାଇଁ ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲ ଏବଂ ବିକଳ୍ପ ନିବେଶ ପାଣ୍ଠିରେ ଡାଉନଷ୍ଟ୍ରିମ୍ ନିବେଶ କରିଥାଏ. ଏହି ପାଣ୍ଠି ଏପରି ଭାବରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି ଯାହା ଉତ୍‌ପ୍ରେରିତ ପ୍ରଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ. ବିଭିନ୍ନ ଜୀବନ ଚକ୍ରରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ପାଣ୍ଠିଯୋଗାଣ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ.

31 ଜାନୁଆରୀ 2024 ସୁଦ୍ଧା, ଏସଆଇଡିବିଆଇ 10,229 କୋଟି ରୁ 129 ଏଆଇଏଫ୍ କୁ ₹ 4,552 କୋଟି କୁ 92 ଏଆଇଏଫ୍ କୁ ବିତରଣ କରାଯାଇଛି. 939 ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ସମୁଦାୟ ₹ 17,452 କୋଟି ଇନଜେକ୍ଟ କରାଯାଇଛି.



ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ସିଡ୍ ଫଣ୍ଡ ସ୍କିମ୍

ଉଦ୍ୟୋଗ ଓ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବ୍ୟାପାର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ବିଭାଗ (ଡିପିଆଇଆଇଟି) ₹ 945 କୋଟି ବ୍ୟୟ ସହିତ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ସିଡ୍ ଫଣ୍ଡ ସ୍କିମ୍ (ଏସଆଇଏସଏଫଏସ) ତିଆରି କରିଛି ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ପ୍ରୁଫ୍ ଅଫ୍ କନସେପ୍ଟ, ପ୍ରୋଟୋଟାଇପ୍ ବିକାଶ, ଉତ୍ପାଦ ପରୀକ୍ଷଣ, ବଜାର ପ୍ରବେଶ ଏବଂ ବ୍ୟବସାୟୀକରଣ ପାଇଁ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବା. ଏହା ଏହି ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ଏଭଳି ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପ୍ରଦାନ କରିବ ଯାହାଫଳରେ ସେମାନେ ଆଞ୍ଜେଲ୍ ନିବେଶକ କିମ୍ବା ଭେଞ୍ଚର କ୍ୟାପିଟାଲିଷ୍ଟଙ୍କ ଠାରୁ ନିବେଶ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବେ କିମ୍ବା ବ୍ୟବସାୟିକ ବ୍ୟାଙ୍କ କିମ୍ବା ଆର୍ଥିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଗୁଡ଼ିକ ଠାରୁ ଋଣ ନେବାକୁ ସକ୍ଷମ ହେବେ. ଏହି ଯୋଜନା ଆଗାମୀ 4 ବର୍ଷରେ 300 ଇନକ୍ୟୁବେଟର୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ଆନୁମାନିକ 3,600 ଉଦ୍ୟୋଗୀଙ୍କୁ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବ. ସାରା ଭାରତରେ ଯୋଗ୍ୟ ଇନକ୍ୟୁବେଟର୍ ମାଧ୍ୟମରେ ଯୋଗ୍ୟ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ସିଡ୍ ଫଣ୍ଡ ବିତରଣ କରାଯିବ.



ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ନିବେଶକ ସଂଯୋଗ

ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ପରାମର୍ଶ ପରିଷଦ (ଏନଏସଏସି) ର ଷଷ୍ଠ ବୈଠକରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ନିବେଶକ ସଂଯୋଗ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହାକି 11 ମାର୍ଚ୍ଚ 2023 ରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା, ଯାହାକି ଏକ ସମର୍ପିତ ମଞ୍ଚ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥାଏ ଯାହାକି ନିବେଶକମାନଙ୍କ ସହିତ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ସଂଯୋଗ କରିଥାଏ, ଉଦ୍ୟୋଗକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିଥାଏ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ର, କାର୍ଯ୍ୟ, ପର୍ଯ୍ୟାୟ, ଭୌଗୋଳିକ କ୍ଷେତ୍ର ଓ ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ସମ୍ପୃକ୍ତି କୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିଥାଏ, ଯାହାକି ଇକୋସିଷ୍ଟମର ଆବଶ୍ୟକତା ମଧ୍ୟ ଅଟେ. 

ପୋର୍ଟାଲର ମୁଖ୍ୟ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟଗୁଡ଼ିକ

  1. ନିବେଶ ସୁଯୋଗ: ଏହି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଓ ନିବେଶକ ମାନଙ୍କୁ ଏକାଠି ଆଣିଥାଏ, ନିବେଶକମାନଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ଦୃଶ୍ୟମାନତା ହାସଲ କରିବା, ନିଜର ବିଚାର ଗୁଡ଼ିକୁ ପିଚ୍ କରିବା ଏବଂ ନିଜ ପାଇଁ ନିବେଶ ର ସୁଯୋଗ ପାଇବା ପାଇଁ ସକ୍ଷମ କରିଥାଏ.
  2. ଆଲଗୋରିଦମ୍ ଆଧାରିତ ମ୍ୟାଚମେକିଙ୍ଗ: ଏହି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଓ ନିବେଶକ ମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଆବଶ୍ୟକତା ଆଧାରରେ ସଂଯୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆଲଗୋରିଦମ୍ ଆଧାରିତ ମ୍ୟାଚମେକିଙ୍ଗ୍ ବ୍ୟବହାର କରିଥାଏ.
  3. ଉଦୀୟମାନ ସହରଗୁଡ଼ିକରେ ଆକ୍ସେସ୍ ସକ୍ରିୟ କରନ୍ତୁ: ଏହି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଉଦୀୟମାନ ସହରରେ ନିବେଶକ ଓ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସଂଯୋଗକୁ ସକ୍ଷମ କରିଥାଏ.
  4. ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ମାର୍କେଟପ୍ଲେସ୍ ତିଆରି: ନିବେଶକମାନଙ୍କର ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଅଭିନବ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ଏହି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଏକ ଭର୍ଚୁଆଲ୍ ମାର୍କେଟପ୍ଲେସ୍ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି.

ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ କ୍ରେଡିଟ୍ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଯୋଜନା


ଭାରତ ସରକାର ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କର୍ପସ୍ ସହିତ କ୍ରେଡିଟ୍ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଯୋଜନା ସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ବାଣିଜ୍ୟିକ ବ୍ୟାଙ୍କ, ନନ୍-ବ୍ୟାଙ୍କିଙ୍ଗ୍ ଫାଇନାନ୍ସିଆଲ୍ କମ୍ପାନୀ (ଏନବିଏଫସି) ଏବଂ ଏସଇବିଆଇ-ପଞ୍ଜିକୃତ ବିକଳ୍ପ ନିବେଶ ପାଣ୍ଠି ଅଧୀନରେ ଭେଞ୍ଚର ଡେବ୍ଟ ଫଣ୍ଡ (ଭିଡିଏଫ) ଦ୍ୱାରା ଡିପିଆଇଆଇଟି ମାନ୍ୟତାପ୍ରାପ୍ତ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥାଏ.

ସିଜିଏସଏସ ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଯୋଗ୍ୟ ଋଣଗ୍ରହୀତାଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ସଦସ୍ୟ ଅନୁଷ୍ଠାନ (ଏମଆଇଏସ) ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ଋଣ ବିପକ୍ଷରେ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସୀମା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ରେଡିଟ୍ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ପ୍ରଦାନ କରିବା, ଯଥା ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍, ଡିପିଆଇଆଇଟି ଦ୍ୱାରା ଜାରୀ କରାଯାଇଥିବା ଏବଂ ସମୟ ସମୟରେ ସଂଶୋଧିତ ଗେଜେଟ୍ ଅଧିସୂଚନାରେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଇଛି. ସ୍କିମ୍ ଅଧୀନରେ କ୍ରେଡିଟ୍ ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି କଭରେଜ୍ ଟ୍ରାଞ୍ଜାକ୍ସନ୍ ଆଧାରିତ ଏବଂ ଛତା-ଆଧାରିତ ହେବ. ବ୍ୟକ୍ତିଗତ କେସ୍ ଗୁଡ଼ିକର ଏକ୍ସପୋଜର ₹ ରେ ସୀମିତ ହେବ 10 କୋଟି ପ୍ରତି ମାମଲା କିମ୍ବା ପ୍ରକୃତ ବକେୟା କ୍ରେଡିଟ୍ ରାଶି, ଯାହାର ପରିମାଣ କମ୍ ଅଟେ.

3 ନଭେମ୍ବର 2023 ସୁଦ୍ଧା, ₹ 132.13 ଏହାଙ୍କୁ କୋଟି ମୂଲ୍ୟର ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଜାରୀ କରାଯାଇଛି 46 ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍‌. ଏଥିରୁ ଆଇଏନଆର 11.3 କୋଟି ମୂଲ୍ୟର ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ଏହାଙ୍କୁ ଜାରୀ କରାଯାଇଛି 7 ମହିଳା ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍. ଏହି ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ କର୍ମଚାରୀ ମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ହେଉଛି 6073. ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରାହକ ସେବା, ପୁଞ୍ଜିଗତ ସାମଗ୍ରୀ, କୃଷି ଓ ସମ୍ବନ୍ଧିତ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ, ସେବା, ସୂଚନା ପ୍ରଯୁକ୍ତି, ଧାତୁ ଓ ଖଣି, ବୟନଶିଳ୍ପ ଓ ଉପଯୋଗିତା ଶିଳ୍ପ ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଶିଳ୍ପକୁ କଭର କରିଥାଏ ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀ, ଗୁଜରାଟ, ହରିୟାଣା, କର୍ଣ୍ଣାଟକ, କେରଳ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ତାମିଲନାଡୁ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ ଏବଂ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ ଭଳି ରାଜ୍ୟରେ ବ୍ୟାପିଥାଏ.