ଅଭିନବତା ପାଇଁ ବୌଦ୍ଧିକ ସମ୍ପଦ ଅଧିକାର (ଆଇପିଆରଏସ) ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ. ଏହା ଯେ କୌଣସି ଜ୍ଞାନ ଆଧାରିତ ଅର୍ଥନୀତିର ମୂଳଦୁଆ. ଏହା ସୃଜନ ଏବଂ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକର ଇଣ୍ଟରଫେସ୍. ଏହା ଅର୍ଥନୀତିର ସମସ୍ତ କ୍ଷେତ୍ର ଜରିଆରେ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଏବଂ ଉଦ୍ୟୋଗଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତିଯୋଗିତାମୂଳକ ମନୋଭାବ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ନିମନ୍ତେ କ୍ରମଶଃ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହେଉଛି. ଆଇପିଆର ଭୂମିକା ଜଣେ ଉଦ୍ଭାବକକୁ ତା’ର ସୃଷ୍ଟିକୁ ଆଇନଗତ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ ପ୍ରଦାନ କରେ ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ସେହି ସୃଷ୍ଟିକୁ ଅବୈଧ ଭାବରେ ଦୋହନ କରିବାରୁ ନିଷେଧ କରେ ଏବଂ ଏହିପରି ଏହି ଚକ୍ରର ପୁନଃ ଉଦ୍ଭାବନ ଏଡାଏ.
ନବୋନ୍ମେଷଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ଆଇପିଆରର ବିଭିନ୍ନ ସାଧନଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି:-
- କପିରାଇଟ୍: ସୃଜନଶୀଳ କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ସୁରକ୍ଷା ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧିତ ଯାହାକି ସଂଗୀତ, ସାହିତ୍ୟ, କଳାତ୍ମକ, ବକ୍ତୃତା, ନାଟକ, କଳା ପ୍ରତିଦାନ, ମଡେଲ୍, ଫଟୋଗ୍ରାଫ୍, କମ୍ପ୍ୟୁଟର ସଫ୍ଟୱେୟାର ଇତ୍ୟାଦି ଅଟେ.
- ପେଟେଣ୍ଟ: ବ୍ୟବହାରିକ ଅଭିନବତା ସହ ସମ୍ବନ୍ଧିତ ଏବଂ ଅଭିନବ, ସ୍ପଷ୍ଟ ଏବଂ ଉପଯୋଗୀ ଉଦ୍ଭାବନଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି.
- ଟ୍ରେଡମାର୍କ: ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ନାମ, ଅକ୍ଷର, ସଂଖ୍ୟା, ଫିଗରେଟିଭ୍ ଏଲିମେଣ୍ଟ (ଲୋଗୋ) ସମେତ ଶବ୍ଦ/ଚିହ୍ନ ଗୁଡ଼ିକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବସାୟିକ ଚିହ୍ନ ଏବଂ ଚିନ୍ତା ସମ୍ବନ୍ଧିତ ଅଟେ; ଡିଭାଇସ୍; ଦୃଶ୍ୟମାନ ଭାବରେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରାଯାଇପାରୁଥିବା ଦୁଇ କିମ୍ବା ତିନିଟି ଆକାର/ଆକୃତି କିମ୍ବା ସେମାନଙ୍କର ମିଶ୍ରଣ; ଶ୍ରବଣୀୟ ଚିହ୍ନ (ଧ୍ଵନି ଚିହ୍ନ) ଯଥା: ଏକ ପଶୁର ଚିହ୍ନ କିମ୍ବା ଶିଶୁର ହସ ଚିହ୍ନଟ; ଅଲ୍ଫାକ୍ଟୋରୀ ମାର୍କ (ଗନ୍ଧ ଚିହ୍ନ), ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସୁଗନ୍ଧର ବ୍ୟବହାର.
- ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଆଲ୍ ଡିଜାଇନ୍: ଆକୃତି, ବିନ୍ୟାସ, ପ୍ୟାଟର୍ନ, ଅର୍ନାମେଣ୍ଟେସନ୍ କିମ୍ବା ଲାଇନ୍ କିମ୍ବା ରଙ୍ଗ ର ରଚନା, ଯେ କୌଣସି ଆର୍ଟିକଲ୍ ରେ ଦୁଇ କିମ୍ବା ତିନି ଆକାର କିମ୍ବା ଉଭୟ ରୂପରେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇଥିବା କିମ୍ବା କୌଣସି ଶିଳ୍ପ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦ୍ୱାରା କିମ୍ବା ମାନୁଆଲ୍, ଯାନ୍ତ୍ରିକ କିମ୍ବା ରାସାୟନିକ, ଭିନ୍ନ କିମ୍ବା ମିଶି ଯାହା ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିବା ଆର୍ଟିକଲ୍ ପାଇଁ ଆକର୍ଷିତ ହୋଇଥିବ ଓ କେବଳ ଆଖି ଦ୍ୱାରା ବିଚାର କରାଯାଇଥିବ.
- ଜିଓଗ୍ରାଫିକାଲ୍ ଇଣ୍ଡିକେସନ୍ (GI): ଶିଳ୍ପ ସମ୍ପତ୍ତିର ସେହି ଦିଗ ଭାବରେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରାଯାଏ, ଯାହାକି ଦେଶ କିମ୍ବା ସେହି ଉତ୍ପାଦର ମୂଳ ସ୍ଥାନକୁ ସୂଚିତ କରିଥାଏ. ସାଧାରଣତଃ, ଏପରି ନାମ ଉତ୍ପାଦର ଗୁଣବତ୍ତା ଏବଂ ବିଶିଷ୍ଟତାର ଆଶ୍ୱାସନା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ, ଯାହାକି ମୂଳ ରୂପରେ ସେହି ଭୌଗୋଳିକ କ୍ଷେତ୍ର, କ୍ଷେତ୍ର କିମ୍ବା ଦେଶରେ ଏହାର ଉତ୍ପତ୍ତିର ତଥ୍ୟ ସହିତ ଆବଶ୍ୟକ ଅଟେ.
ବୌଦ୍ଧିକ ସମ୍ପଦ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକ ସବୁବେଳେ ଆଞ୍ଚଳିକ. ବୈଶ୍ୱୀକରଣ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ଦ୍ରୁତ ପ୍ରବେଶ ବୌଦ୍ଧିକ ସମ୍ପଦ ଅଧିକାରଗୁଡ଼ିକର ଗୁରୁତ୍ୱକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି.
