आढावा

भारत सरकारने सेबी नोंदणीकृत पर्यायी गुंतवणूक निधी अंतर्गत अनुसूचित व्यावसायिक बँका, नॉन-बँकिंग वित्तीय कंपन्या (एनबीएफसी) आणि व्हेंचर कर्ज निधी (व्हीडीएफ) द्वारे डीपीआयआयटी मान्यताप्राप्त स्टार्ट-अप्सना दिलेल्या कर्जांची पत हमी प्रदान करण्यासाठी निश्चित कॉर्पससह स्टार्ट-अप्ससाठी क्रेडिट गॅरंटी योजना स्थापित केली आहे.

 

सीजीएसएस डीपीआयआयटी मान्यताप्राप्त स्टार्ट-अप्सना थेट हमी संरक्षण प्रदान करत नाही, परंतु ट्रस्टी (एनसीजीटीसी) द्वारे, जे स्टार्ट-अप्सना कर्ज प्रदान करणाऱ्या एमआय ला हमी संरक्षण प्रदान करते. सहाय्याची साधने व्हेंचर डेब्ट, वर्किंग कॅपिटल, सबऑर्डिनेटेड डेब्ट/मेझानीन डेब्ट, डिबेंचर्स, पर्यायी परिवर्तनीय डेब्ट आणि इतर फंड-आधारित तसेच नॉन-फंड-आधारित सुविधांच्या स्वरूपात असतील, ज्याने कर्ज दायित्वे म्हणून क्रिस्टल केले आहे. या मॉडेल अंतर्गत क्रेडिट गॅरंटी कव्हरेज एकतर ट्रान्झॅक्शन-आधारित किंवा अम्ब्रेला-आधारित असेल.

पात्रता

कर्जदार

स्टार्ट-अप्ससाठी क्रेडिट गॅरंटी स्कीम अंतर्गत कर्ज घेण्याच्या संस्थेसाठी पात्रता निकष खालीलप्रमाणे असेल, ज्यामध्ये संस्था असावी:

  • वेळोवेळी जारी केलेल्या गॅझेट अधिसूचनांनुसार डीपीआयआयटीद्वारे मान्यताप्राप्त स्टार्ट-अप्स, आणि
  • 12 महिन्याच्या कालावधीत लेखापरीक्षण केलेल्या मासिक विवरणांचे मूल्यांकन केल्यानुसार स्थिर महसूल प्रवाहाच्या टप्प्यात पोहोचलेल्या स्टार्ट-अप्स, कर्ज वित्तपुरवठ्यात सुधारणा आणि
  • स्टार्ट-अप कोणत्याही कर्ज/गुंतवणूक संस्थेला डिफॉल्ट नाही आणि आरबीआयच्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार नॉन-परफॉर्मिंग मालमत्ता म्हणून वर्गीकृत केलेले नाही आणि
  • गॅरंटी कव्हरच्या हेतूसाठी सदस्य संस्थेद्वारे प्रमाणित केलेली पात्रता स्टार्ट-अप
कर्ज देणारी/गुंतवणूक करणारी संस्था

स्टार्ट-अप्ससाठी क्रेडिट गॅरंटी योजनेअंतर्गत कर्ज देणाऱ्या/गुंतवणूक करणाऱ्या संस्थांसाठी पात्रता निकष खालीलप्रमाणे असतील:

  • अनुसूचित व्यावसायिक बँका आणि वित्तीय संस्था,
  • भारतीय रिझर्व्ह बँकद्वारे नोंदणीकृत नॉन-बँकिंग फायनान्शियल कंपन्या (एनबीएफसी) ज्यांचे रेटिंग बीबीबी आणि वरील रेटिंग आहे ज्यांना आरबीआयने मान्यताप्राप्त बाह्य क्रेडिट रेटिंग एजन्सी द्वारे रेटिंग दिले आहे आणि ज्यांचे नेटवर्थ किमान ₹100 कोटी आहे. तथापि, हे लक्षात घेतले जाऊ शकते की जर एनबीएफसी नंतर पात्र नसेल, तर बीबीबीच्या खालील क्रेडिट रेटिंगमध्ये डाउनग्रेडमुळे, पात्र कॅटेगरीपर्यंत पुन्हा अपग्रेडेशन होईपर्यंत एनबीएफसी पुढील हमी कव्हरसाठी पात्र नसेल.
  • सेबी नोंदणीकृत पर्यायी गुंतवणूक निधी (एआयएफएस).

नोंदणीकृत सदस्य संस्था

सप्टेंबर 12, 2023 पर्यंत, एकूण 25 नोंदणीकृत सदस्य संस्था (एमआयएस) आहेत. यापैकी 11 सार्वजनिक क्षेत्रातील बँका, 7 खासगी क्षेत्रातील बँका, 1 परदेशी बँक, 1 लघु वित्त बँक, 1 एआयएफ, 1 वित्तीय संस्था आणि 3 एनबीएफसी आहेत.

नोंदणी प्रक्रिया

 

सर्व पात्र संस्था स्वत: ची नोंदणी स्वाक्षरी केलेली उपक्रम (वेबसाईटवर दिलेला फॉरमॅट) आणि मंडळाचा ठराव सादर करून करू शकतात. मेंबर इन्स्टिट्यूशन (MI) च्या यशस्वी नोंदणीनंतर, MI चे लॉग-इन क्रेडेन्शियल तयार केले जातील तर ते NCGTC च्या पोर्टलवर गॅरंटी कव्हरसाठी अर्ज करू शकतात. अधिक जाणून घेण्यासाठी आणि एमआय म्हणून नोंदणी करण्यासाठी, भेट द्या एनसीजीटीसी's पोर्टल. 

या योजनेंतर्गत लाभ प्राप्त करण्यास सक्षम होण्यासाठी स्टार्ट-अपला डीपीआयआयटीद्वारे मान्यताप्राप्त असणे आवश्यक आहे. ही योजना डीपीआयआयटी मान्यताप्राप्त पात्र स्टार्ट-अप्सना कर्ज देण्यासाठी पात्र बँका, एनबीएफसी आणि एआयएफ यांना सहाय्य करते. पात्र स्टार्ट-अप्स या संस्थांना निधीच्या आवश्यकतेसाठी संपर्क साधू शकतात, जे सामान्य कर्ज प्रोटोकॉल आणि योजना आणि इतर मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार त्याचे मूल्यांकन करतील.

 

नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न

1 सीजीएसएसचे उद्दीष्ट काय आहे आणि हमी कशी जारी केली जाईल?

सीजीएसएसचे विस्तृत उद्दीष्ट म्हणजे पात्र स्टार्ट-अप्सना वित्तपुरवठा करण्यासाठी एमआयएसद्वारे विस्तारित क्रेडिट साधनांसाठी विनिर्दिष्ट मर्यादेपर्यंत हमी प्रदान करणे. ही योजना स्टार्ट-अप्सना अत्यंत आवश्यक कोलॅटरल मुक्त कर्ज निधी प्रदान करण्यास मदत करेल. या संदर्भात, पात्र स्टार्ट-अप एमआयशी संपर्क साधेल आणि या हमी योजनेंतर्गत क्रेडिट सहाय्य मिळेल.

एमआय विविध बाबींमधून प्रकल्पाची व्यवहार्यता आणि व्यवहार्यता तपासले जाईल आणि प्रकल्पाची व्यवहार्यता व व्यवहार्यता सुनिश्चित केल्यानंतर आणि योजनेच्या मार्गदर्शक तत्त्वांच्या पात्रता मापदंडांचे अनुपालन केल्यानंतर, त्याच्या मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार स्टार्ट-अपसाठी आवश्यक आधारित सहाय्य देईल. त्याचप्रमाणे, एमआय एनसीजीटीसीच्या पोर्टलवर लागू होईल आणि विस्तारित क्रेडिटसाठी हमी कव्हर मिळवेल. सीजीएसएस अंतर्गत गॅरंटी कव्हरचा समस्या पात्रता मापदंडांच्या बैठकीवर आधारित स्वयंचलितपणे असेल, ज्याची खात्री एमआयद्वारे करावी लागेल.

2 योजनेंतर्गत हमी संरक्षणासाठी पात्र सहाय्याचा प्रमाण काय आहे?

योजनेंतर्गत गॅरंटी कव्हरसाठी पात्र कर्ज आधारित कर्जाची कमाल रक्कम (फंड आधारित किंवा नॉन-फंड आधारित सुविधा) प्रति कर्जदार ₹10 कोटी आहे, कर्जदाराला कर्ज सुविधांची रक्कम MI द्वारे विस्तारित केली जात नसल्यास. गॅरंटी कव्हरसाठी उपलब्ध असलेल्या कर्ज सुविधा तारणाच्या मूल्याचे निव्वळ असतील, म्हणजेच, जर कर्जदाराला X एकूण कर्ज सुविधा ₹15 कोटी असेल ज्याच्या विरुद्ध त्याने तारण प्रदान केले आहे (एमआय द्वारे ₹8 कोटी मूल्य सर्वोच्च)

3 सीजीएसएस अंतर्गत गॅरंटी कव्हरची मर्यादा किती आहे?

या योजनेंतर्गत क्रेडिट गॅरंटी कव्हर एकतर ट्रान्झॅक्शन आधारित किंवा छत्री आधारित असेल:

अ) खाली दिलेल्या तपशिलानुसार ट्रान्झॅक्शन-आधारित गॅरंटी कव्हरसाठी (बँका/एफआय/एनबीएफसी साठी), कमाल ₹10 कोटी प्रति कर्जदार:

  • डिफॉल्ट रकमेच्या 80% मर्यादेपर्यंत, जर मूळ लोन मंजुरी रक्कम ₹3 कोटी पर्यंत असेल.
  • डिफॉल्ट रकमेच्या 75% मर्यादेपर्यंत, जर मूळ लोन मंजुरी रक्कम ₹3 कोटी पेक्षा जास्त असेल आणि ₹5 कोटी पर्यंत असेल.
  • जर मूळ लोन मंजुरी रक्कम ₹5 कोटी पेक्षा जास्त असेल तर डिफॉल्ट रकमेच्या 65% मर्यादेपर्यंत.

ब) अम्ब्रेला-आधारित हमी संरक्षणासाठी (सेबी-नोंदणीकृत एआयएफ साठी) हमी संरक्षण प्रत्यक्ष नुकसानीचे किंवा एकूण गुंतवणूकीच्या जास्तीत जास्त 5% पर्यंत असेल, ज्यावर स्टार्ट-अप्समध्ये निधीमधून कव्हर घेतले जात आहे, जे कमी असेल ते, जास्तीत जास्त रु. 10 कोटी प्रति कर्जदार (कोलॅटरलचे निव्वळ, जर असल्यास). नुकसान हे डिफॉल्टच्या तारखेपासून तीन महिन्यांच्या जमा झालेल्या इंटरेस्टसह लिखित-ऑफ ॲसेटमध्ये मुख्य इन्व्हेस्टमेंटची एकूण रक्कम म्हणून परिभाषित केले जाते. अंशत: लिखित मालमत्तेच्या बाबतीत, डिफॉल्टच्या तारखेपासून तीन महिन्यांच्या जमा व्याजासह केवळ मुख्य भाग लेखी-ऑफ नुकसान मालमत्तेसाठी गणला जाईल.


येथे क्लिक करा स्टार्ट-अप्ससाठी अधिक क्रेडिट हमी योजना जाणून घेण्यासाठी