एकः सह-संस्थापकस्य अनुबन्धः भवते प्रत्येकं सह-संस्थापकस्य इक्विटी-स्वामित्वं, प्रारम्भिकनिवेशं, उत्तरदायित्वान् च निर्धारणस्य अनुमतिं ददाति. अनुबन्धस्य उद्देश्यमस्ति यत्, सह-संस्थापकाः स्वस्य संस्थायाः कार्यस्य, सह-संस्थापकानां च मध्ये संबंधस्य, दायित्वस्य औपचारिकरूपेण लिखित-अनुबन्धमाध्यमेन बाध्यकरणविषये ज्ञानं भवेत्.

एतस्य अन्तर्गततया अनुबन्धस्य निर्माणाय सहभागिषु तेषाम् आशंकाभिः, भयेन, दृष्टिकोणेन, आकांक्षाभिः, स्टार्टअप इत्यनेन च सम्बद्धानां सर्वासां व्यवस्थानां मध्ये कस्याश्चित् स्वतन्त्रचर्चायाः आवश्यकता भवति. अन्तः सह-संस्थापकसम्बन्धस्य विषये संस्था क्रियात्मकतायां सत्यां भविष्यति आश्चर्यान् दुर्बलीकरणसाध्यतायाः न्यूनीकरणं सन्धेः उद्देशः.

भारते, व्यवहारं कर्तुं पञ्च विभिन्नप्रकारधर्म्यघटकेभ्यः चयनं कर्तुं शक्यते. एतेषु एकमात्रस्वामित्वं, सहभागिसंस्था, सीमितदायित्वसहभागित्वं, वैयक्तिक-सीमित-संस्थाः अपि च सार्वजनिक-सीमित-संस्थाः संयुक्ताः सन्ति. व्यापारघटकस्य चयनं करः, स्वामिनां देयता, अनुसरणभारः, निवेशः अपि च धनसाहाय्यम् अपि च निर्गमनतन्त्रसदृश विविधांशैः अवलम्बितम् अस्ति.

ट्रेडमार्क कस्यापि व्यवसायस्य चरमे भवति: भवतः उद्यमस्य नाम-तः विशिष्ट-उत्पादानि, सेवाः, चिह्नानां नाम-पर्यन्तम् - कोऽपि विशेषशब्दः उत प्रारूपः, यः भवतः व्यवसायस्य कृते अद्वितीयः अस्ति, सः एतस्य ट्रेडमार्क इत्यस्य एकभागरूपेण स्वीकर्तुं शक्यते. एताः विशेषताः भवतः ब्रांड इत्यस्य परचयनेन भवितुम्, एवञ्च भवतः व्यवसायाय एकविशिष्टस्थानं भवितुं च महत्त्वपूर्णाः सन्ति. अत एव, न्यायिक-रूपेण भवतः व्यावसायिक-परियनस्य एतेषां पक्षाणां रक्षां कृत्वा एतत् सुनिश्चितं करणीयं यत्, कोऽपि अन्यः तेषां भ्रमव्यापयितुम् उपयोगं न कुर्यात्, एतदपि एकसफल-व्यवसायं चालियुतम् अनिवार्यं भवति.

टर्म्शीट् अथवा लेटर् आफ़् इन्टेण्ट्, प्रस्तावितनिवेशसम्बद्धाः निवेशनियमाः अपि च प्रतिबन्धाः. एतत् प्रायशः एकतः पांचपृष्ठात्मकं दीर्घं भवति. एन्जल् निवेशानां सन्दर्भे स्टार्टप् अथवा एन्जल् इत्येतेभ्यः शीट् इति पदस्य रचना भवितुम् अर्हति. अधिकांश-शरव्यताः अबाध्यकारिण्यः भवन्ति, कैश्चित् गोपनीयता-प्रावधानानाम् अपवादेन सह, यदि प्रभावितं भवति, तर्हि विशिष्ट-अधिकारः भवति

कस्याश्चित् युवासंस्थायाः संस्थापकेभ्यः सर्वाधिकेषु कठिनाह्वाहनेषु अन्यतमः अस्ति यत्, संस्थापकेषु, प्रारम्भिक-नियोजितेषु च इक्विटी इत्यस्य विभाजनं कथं भवेदिति. एतत् विशेषरूपेण जटिलतापूर्णं भवति यत्, यदा सह-संस्थापकः अनुभवहीनः अस्ति उत मित्रम् अस्ति - तेन सह व्यापारिक-सहभागी अपि. प्रत्येकं सहभागिनः पात्रार्थं मौल्यप्रदानं वैयक्तिकं स्यात् अपि च इदमेकं विलम्बितरात्रिस्थे अधिवेशने न, किन्तु अधिकं क्रमबद्धेन, एकस्यां निर्दिष्टावधौ अपि च निर्देशेन उत्तमं भवति.

ये स्टार्टअप्स स्वव्यापारस्य प्रारम्भिकपदे सन्ति, तेषु स्वकर्मचारिभ्यः प्रतिस्पर्धात्मकं उच्चवेतनं दातुं क्षमतायाः अभावः भवति यत् स्थापितव्यापाराः वा बृहत्निगमाः वा दातुं समर्थाः सन्ति, यद्यपि पूर्वस्य मानवपुञ्जस्य उत्तमभागस्य आवश्यकता भवति यतोहि तेषां संसाधनस्य सम्मुखीभवति बाधाः, अस्थिरः नगदप्रवाहः च. स्टार्टप्स् अपि च इतरस्थापितसंस्थाभ्यः तदा तदा प्रेरेपित-उद्योगिनाम् अवश्यकता अस्ति, ते स्वस्य निरीक्षाणाम् अतीव निर्वहणं शक्यम् अपि च अतिक्रम्येत. अतः, कर्मचारिणां स्थिरतायै, तेभ्यः प्रोत्साहनदानस्य उद्देश्यत्वात् संस्थाः पुरस्कृत-प्रदर्शन-लाभांशस्य, राजस्व-भागस्य, स्टॉक-विकल्पस्य उत संस्थायां सहभागितायाः च आश्रयं स्वीकुर्वन्ति.

कानूनी त्रुटयः अविश्वसनीयरूपेण महत् व्ययः भवितुम् अर्हति स्टार्ट-अप्स. Startup इत्यनेन ये केचन त्रुटयः भवन्ति तेषु: -

1 सह-संस्थापकस्य अनुबन्धे पणनं न करोति;

2 संस्थारूपेण व्यवसायस्य आरम्भं न करोति;

3. भवतां व्यवहारस्थनियन्त्रकसमस्यानां मौल्यमापनं न प्रचलत् अस्ति;

4. बौद्धिक-सम्पत्तिसम्बद्धसमस्यानां परिगणनं न कुर्वन्तः सन्ति;

5. गौप्यतानीतिः अपि च परिणामकारि-उपयोगस्य नियमाः युक्ताः न सन्ति; अपि च

6. योग्यधर्म्य-उपदेष्ट्रूणां चयनं न प्रचलत् अस्ति.      

प्रत्येकं तन्त्रांशस्य विधिकारेभ्यः / संस्थाभ्यः एतत् आवश्यकमस्ति यत्, ते बौद्धिकसम्पदः अधिकारेषु दृढनियन्त्रणं कुर्युः, एवञ्च ते तन्त्रांश-उद्योगे कथं प्रभाविताः भवेयुः इति चिन्तयन्तु. तन्त्रांशस्य विधिकारेभ्यः / संस्थाभ्यः ब्रांड इत्यस्य विकासाय, सुरक्षायै च स्वस्य अधिकाराणां दृढज्ञानस्य आवश्यकता भवति, या तेषां रचनानां विशेषस्वामित्वं सुनिश्चितं करोति, एवञ्च एतस्मिन् प्रतिस्पर्धि-आपणे स्वलाभं सुनश्चितं कर्तुं, सततं स्थापयितुं च स्वस्य कार्यं गोपनीयं स्थापयति.

अनेकानि स्टार्टअप इत्येतानि एतत् न अवगच्छन्ति यत्, गोपनीयतानीतिः विधिद्वारा अनिवार्या कृता अस्ति, यदि तानि संवेदनशीलाः व्यक्तिगत-सूचनाः एकत्रयन्ति. इदम् अङ्कीयदृश्यं गौप्यतानीतेः अवश्यकतां विवृणोति अपि च समग्रान्तर्जालस्थपदानाम् अवश्यकतां संक्षेपरूपेण चर्चयति, निर्दिष्टरूपेण मध्यवर्तिनां सन्दर्भे.

भवतां एन्जल् निवेशस्य आवृतौ दश अथवा पञ्चदश अथवा अधिकनिवेशकर्तृभिः सह भवन्तः अभिषदं कुर्वन्तः सन्ति किम् ? किं अयं उत्तमः उपायः अस्ति? एतत् दृश्यचलितं एतेषां प्रश्नानाम् उत्तरं ददाति, परामर्शयति च यत्, एतादृशस्य चक्रस्य निर्माणं कथं कर्तुं शक्यते इति. 

एतत् दृश्यचलितं भवतः स्टार्टअप कृते सुष्ठु वैधानिकपरामर्शदातृषु, कस्यापि परियनं कर्तुं कर्तव्यम् इत्येतयोः उपरि चर्चां करोति.